To "Ναυάγιο" της φινλανδικής πρότασης

To "Ναυάγιο" της φινλανδικής πρότασης

«…Στο κενό έπεσε η προσπάθεια της φινλανδικής προεδρίας για την διοργάνωση έκτακτης τριμερούς συνάντησης -μεταξύ Τουρκίας, Κύπρου και τουρκοκυπριακής πλευράς- προς αποφυγή της κατάρρευσης των ήδη «ταραγμένων» ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Άγκυρας. Η έκτακτη συνάντηση επρόκειτο να λάβει χώρα στο Ελσίνκι την Κυριακή και τη Δευτέρα με αντικείμενο τον Κανονισμό του απευθείας εμπορίου των κατεχομένων με την ΕΕ, εν όψει της δημοσιοποίησης της κρίσιμης έκθεσης της Κομισιόν για την τουρκική πορεία την 8η Νοεμβρίου.

Βάσει των όσων μεταδίδει το Reuters, διπλωμάτες αναφέρουν πως η Τουρκία αρνήθηκε να παραστεί στη συνάντηση στο Ελσίνκι αντιδρώντας στο γεγονός ότι δεν προσκλήθηκε η Ελλάδα και υπό τον φόβο ότι θα πιεστεί σε μονόπλευρες παραχωρήσεις. Στην κρίσιμη έκθεση που δημοσιεύεται στις 8 Νοεμβρίου η Κομισιόν σημειώνει τη συνεχιζόμενη άρνηση της Άγκυρας να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμια σε πλοία και αεροπλάνα κυπριακών συμφερόντων και καλεί την Τουρκία να άρει τον αποκλεισμό έως τα τέλη του 2006 …»

Αλήθεια όμως τι είναι αυτό που επιθυμεί τελικά η κυβέρνηση Ερντογάν για την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας του;

Παραθέτω τα όσα προφητικά είχε υποστηρίξει προφητικά ο κ. Χρύσανθος Λαζαρίδης πρίν από έναν χρόνο περίπου:

«…Μέσα στην Τουρκία η προοπτική ευρωπαϊκής ένταξης υποκινεί αληθινή μεταπολίτευση, δηλαδή αλλαγή καθεστώτος. Σε όλα τα υπόλοιπα υποψήφια κράτη- μέλη, πρώτα άλλαξε το αυταρχικό καθεστώς κι ύστερα ενσωματώθηκαν στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς … Σε όλες τις περιπτώσεις, πρώτα σταθεροποιήθηκε η δημοκρατία κι ύστερα μπήκαν στην Ευρώπη… Στην Τουρκία, η ευρωπαϊκή προοπτική εμφανίζεται ως μοχλός ανατροπής του στρατοκρατικού καθεστώτος, που υπάρχει ακόμα. Αυτό δεν συνέβη με κανένα υποψήφιο κράτος-μέλος ως τώρα…»

«…Στην Τουρκία όλοι φαίνονται να υποστηρίζουν σήμερα την ευρωπαϊκή ένταξη. Αλλά δεν εννοούν όλοι το ίδιο πράγμα:

• Οι Κεμαλικοί προασπίζονται το κοσμικό καθεστώς της Τουρκίας, είναι φιλοδυτικοί, αλλά δεν δέχονται να εξουδετερωθεί ο ρυθμιστικός ρόλος του στρατού. Γιατί γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιοι θα διευκόλυνε την κατάλυση του κοσμικού κράτους από τους Ισλαμιστές, που συνεχώς δυναμώνουν. Έτσι, οι Κεμαλικοί θέλουν την κατάληξη της τουρκικής ένταξης, αλλά δεν θέλουν τη διαδικασία εκδημοκρατισμού που οδηγεί εκεί – δεν επιθυμούν να εξουδετερωθεί ο ρόλος του στρατού.
• Οι Ισλαμιστές θέλουν τη διαδικασία ένταξης (για να εξουδετερώσουν το ρυθμιστικό ρόλο του στρατού), αλλά όχι αναγκαστικά και την κατάληξη…
• Και η στάση των Ευρωπαίων έναντι της Τουρκίας έχει κάποιες αντίστοιχες αντιφάσεις: Στηρίζουν τους Ισλαμιστές, που αποσκοπούν στην κατάλυση του κοσμικού κράτους, για να περιορίσουν την κυριαρχία των Κεμαλιστών, που αποτελούν, όμως, την εγγύηση του κοσμικού κράτους! Οι Ευρωπαίοι θέλουν περισσότερη δημοκρατία, αλλά δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν ότι, κατά πάσα πιθανότητα, «περισσότερη δημοκρατία» στην Τουρκία σημαίνει Ισλαμική δημοκρατία…»

«…Με άλλα λόγια, ήδη από τον Δεκέμβριο του 2004, η Ευρώπη ανακοίνωσε στην Τουρκία, ότι η «πλήρης» ένταξή της, δεν θα είναι πλήρης, οι διαπραγματεύσεις μπορεί να μην καταλήξουν ποτέ, αλλά κι αν καταλήξουν επιτυχώς, η ένταξη μπορεί να μην πραγματοποιηθεί ποτέ…»

«…Η Τουρκία το αποδέχθηκε, διότι η κυβέρνηση των Ισλαμιστών, ενδιαφέρεται για την διαδικασία που θα οδηγήσει στην εσωτερική μεταπολίτευση περισσότερο παρά στην κατάληξη. Και οι Κεμαλιστές, από την άλλη πλευρά, γνωρίζουν ότι η διαπραγματευτική διαδικασία μπορεί να οδηγηθεί σε αδιέξοδο και περιμένουν να εκμεταλλευτούν την «αποτυχία» των Ισλαμιστών, για να τους εκτοπίσουν από την εξουσία. Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις είναι το πρόσχημα των Ισλαμιστών, για να εκτοπίσουν τους Κεμαλιστές πλήρως. Το επικείμενο αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων είναι το πρόσχημα που περιμένουν οι Κεμαλικοί, για να εκτοπίσουν τους Ισλαμιστές. Έτσι, οι Ισλαμιστές της Κυβέρνησης Ερντογάν απορρίπτουν οποιαδήποτε αναφορά σε «ειδική σχέση», αν και κατά βάθος αυτό επιδιώκουν. Αν, όμως, αποδεχθούν από σήμερα την προοπτική «προνομιακής σχέσης», δεν χρειάζονται πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Αν η Τουρκία πρόκειται να κερδίσει απλώς μια «προνομιακή σχέση» με την Ευρώπη, αυτό μπορεί να το επιτύχει και με το σημερινό καθεστώς. Αλλά τους Ισλαμιστές τους ενδιαφέρει πρωτίστως, μια εσωτερική μεταπολίτευση – να αλλάξουν το καθεστώς. Και για να την επιτύχουν χρειάζονται προοπτική «πλήρους ένταξης», όχι μια «προνομιακή σχέση» που καθιστά περιττές οποιεσδήποτε επί πλέον πολιτικές μεταρρυθμίσεις…»

Και συνεχίζει αναφερόμενος στην στάση της Ελλάδας λέγοντας:

«…Με πρόσχημα την τουρκική ένταξη έχουν υποκινηθεί δύο πολύ σοβαρές διαμάχες: Μία μέσα στην Ευρώπη, που αφορά το μέλλον την Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης χωρίς την Τουρκία. Και μία μέσα στην ίδια την Τουρκία, που αφορά το μέλλον του καθεστώτος της, ανεξαρτήτως Ευρώπης. Αμφότερες οι διαμάχες αυτές αφορούν της Ελλάδα. Και την αφορούν πολύ, αν και δια διαφορετικούς λόγους…

• Αν δούμε το ζήτημα πρωτίστως από τη σκοπιά του ελληνικού εθνικού συμφέροντος, τότε όντως μας ενδιαφέρει πρωτίστως να μείνει ανοικτή η ενταξιακή διαδικασία, να συνεχιστούν οι πιέσεις που κατατείνουν στην εσωτερική μετάλλαξη και στην καθεστωτική αλλαγή της Τουρκίας.
• Αν δούμε το ζήτημα πρωτίστως ως Ευρωπαίοι, με γνώμονα το συμφέρον της Ευρωπαϊκής ενοποίησης, τότε μας ενδιαφέρει να σταματήσει η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας, που υπονομεύει την Ενωμένη Ευρώπη.
• Κι αν δούμε το ζήτημα πολιτικά (όχι ιδεολογικά), τότε βέλτιστη είναι μια ενδιάμεση άποψη: Να προχωρήσει η ενταξιακή διαδικασία τόσο, ώστε να αποδυναμωθεί η θέση των στρατοκρατών ανεπανόρθωτα μέσα στην Τουρκία. Αλλά να σταματήσει πριν προκαλέσει διαλυτική κρίση μέσα στην Ευρώπη…»

Καταλήγω κι εγώ λέγοντας ότι δεν είναι καθόλου παράδοξη τελικά η όλη στάση της Τουρκίας. Οι γείτονες ξέρουν να «παίζουν» αριστοτεχνικά το παιχνίδι της διπλωματίας, διεκδικώντας 100 πράγματα που δεν δικαιούνται για να πάρουν όσα δικαιούνται συν 10 απ’αυτά που δεν δικαιούνται.