Czechoslovakia divided peacefully in 1993. An example for Belgium? Or does it have nothing to do with it ?
Are the Flemish and Walloons against a split like the Slovaks and Czechs were in 1992? Would it be down to politicians to decide a split? Economic repercussions, language problems and sports ratings – a Slovak perspective on how a country dissolves
There's a lack of information about the situation and historical development in Belgium in Slovakia. The media coverage is quite poor; it is not an issue of great importance for Slovak people. Belgium is viewed as a small and far away country. The outcome of its current crisis is almost not affecting us at all. For example, short notices reached up until fifteen lines in the newspapers about the 14 July resignation bid of prime minister Yves Leterme.
In Slovakia, Brussels is viewed more as a capital of the EU than a capital of Belgium. In fact, the question of the capital is one of the differences between Belgium and the former Czechoslovakia. The Flemish and the French-speaking Walloons share Brussels. But in Czechoslovakia, there was no doubt that Prague was a 100% Czech city.
Hockey injustices
Whilst Czechoslovakia was a federation of the Czech socialist republic and Slovak socialist republic (1968 to 1989 with the word ‘socialist’ dropped out from 1989 to 1992), Prague was the seat not only of the federal government and parliament, but also of the Czech national government and parliament. The Slovak national government and parliament were seated in Bratislava, the capital of the Slovak republic. So during the process of division, there was no dispute about who would keep the 'capital'.
There were more issues of contention after the peaceful split in January 1993. The blue triangle on a white and red backgrounded-Czechoslovak flag suddenly became a Czech flag. Slovakia had to make a new flag (white, blue and red horizontal stripes with a Slovak seal). Along with the capital, the Czechs kept the koruna currency and even the position of the country's national team within the International Ice Hockey Federation (IIHF). It took two years for the Slovak hockey team to fight its way back to world championship A-category from the C-category, where it was placed from the beginning as a new country in the world hockey.
Political beds
Despite these details, people in both Slovakia and the Czech Republic feel that the two countries have
benefitted from the separation. The Czechs eventually stopped feeling that they had to always help the 'younger brother', the traditionally industrially less developed Slovakia. The Slovaks stopped feeling that they were controlled too much from Prague. (Now we are starting to feel that we are being controlled too much from Brussels since we joined the EU in 2004, but that is a different story).
Indeed, the majority of Slovaks and Czechs were against the federal assembly (the Czechoslovak parliament)'s vote to split the country into two in 1992, because the connection between the two nations was too strong. The pro-separation Slovak national party (SNS) received less then 8% of the votes in the parliamentary election in 1992. And according to a post-split opinion poll from March 1993, only 29% of Slovaks supported the division, while 49% were clearly against it. The Slovaks only wanted more political independence within the existing federation. The split happened after the Czech representatives (led by Vaclav Klaus, current president of the Czech republic), and Slovak representatives (led by Vladimir Meciar, authoritarian politician and current leader of one of the ruling coalition parties in Slovakia), could not agree upon anything within the federal political structures.
1992 'velvet divorce'
A peaceful separation, based on a political agreement, laid the basis for a still exceptionally good relationship between the Slovak and Czech nations today. Fifteen years on, most are satisfied with the separation. There are over 65 thousand Slovak people legally working in the Czech republic - my sister for example - while about 1, 500 Czechs live in Slovakia. There are many cross-border marriages. After both countries entered the Schengen zone in December 2007 there are no more visible borders, even though passports were never a necessity.
Lastly, the languages are not as similar as one may think. A federal television channel had programmes both in Czech and Slovak, so both nations could speak the language of the other. But after the separation, Czech remained in the Slovak republic as many foreign books, films and so on were translated into Czech; economically, it was not effective to translate them in Slovak once you had the Czech translation. As a result, the 5 million Slovaks understand the language of the 10 million Czechs better. Today, young people born in the Czech republic after the separation hardly understand Slovak. While on vacation in southern Czechia last September, I had a shocking experience when a young boy, about ten years old, started to talk to me in English, because he did not understand me when I was asked him something in Slovak. I had to repeat the question in Czech.
1 σχόλιο:
The death of Belgium?
© Los Angeles Times
http://www.ppol.gr/fullarticle.php?id=4422
Το Βέλγιο κινδυνεύει με διάλυση. Εδώ και περισσότερο από έξι μήνες, είναι αδύνατο να σχηματισθεί στη χώρα κυβέρνηση που να ενώνει τους γαλλόφωνους Βαλόνους (32% του πληθυσμού) με τους ολλανδόφωνους Φλαμανδούς (58%). Ο Βέλγος μονάρχης Αλβέρτος ο Β' (Albert II), κάνει ό,τι μπορεί ώστε να αποτρέψει τους υπηκόους του να διχοτομήσουν το κράτος του.
Και ποιος νοιάζεται (εκτός από τον βασιλιά βέβαια, που αν πάψει να υπάρχει το Βέλγιο χάνει τη δουλειά του); Πρώτα απ' όλα οι Βαλόνοι. Αν και ξεκίνησαν την ευρωπαϊκή βιομηχανική επανάσταση το 19ο αιώνα, σήμερα ζουν σε μια αποβιομηχανοποιημένη περιοχή, χάρη κυρίως στις ομοσπονδιακές επιδοτήσεις, που σε μεγάλο βαθμό προέρχονται από την ευπορότερη -και μεταβιομηχανική- Φλάνδρα.
Νοιάζεται επίσης μια χούφτα ονειροπόλων ακροδεξιών ολλανδόφωνων, που ονειρεύονται να ενώσουν τη Φλάνδρα με τη μητέρα-πατρίδα, την Ολλανδία.
Δυστυχώς για εκείνους όμως, οι περισσότεροι Φλαμανδοί δε νοιάζονται. Στο κάτω-κάτω το Βέλγιο ιδρύθηκε το 1830 με σκοπό ακριβώς να πάψουν οι ρωμαιοκαθολικοί Φλαμανδοί να είναι πολίτες β' κατηγορίας στο προτεσταντικό βασίλειο της Ολλανδίας.
Ίσως όμως θα έπρεπε να μας νοιάζει κι εμάς, τουλάχιστο λιγάκι, μιας και όσα συμβαίνουν στο Βέλγιο είναι με ασυνήθη, όχι όμως μοναδικά. Τσέχοι και Σλοβάκοι ήδη χώρισαν, όπως κι οι διάφορες γιουγκοσλαβικές δημοκρατίες. Πολλοί Βάσκοι, και πολλοί Καταλανοί ονειρεύονται να αποσχιστούν από την Ισπανία. Οι Κορσικανοί θα ήθελαν να εγκαταλείψουν τη Γαλλία, όπως και πολλοί Σκωτσέζοι τη Βρετανία. Υπάρχει επίσης το Θιβέτ στην Κίνα, η Τσετσενία στη Ρωσία κ.ο.κ.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως πολλοί από τους λαούς αυτούς θα ήταν απόλυτα ικανοί να ζήσουν ανεξάρτητοι. Η ιστορία όμως διδάσκει πως όταν αρχίζουν να διαλύονται τα έθνη-κράτη τα αποτελέσματα σπανίως είναι θετικό.
Οι Βέλγοι αυτονομιστές αρέσκονται να υπενθυμίζουν πως το Βέλγιο ουδέποτε υπήρξε ένα φυσιολογικό κράτος-έθνος, αλλά μάλλον ένα ιστορικό ατύχημα. Συνήθως το «ατύχημα» αυτό τοποθετείται χρονολογικά στις αρχές του 19ου αιώνα, και οφείλεται στο συνδυασμό της κατάρρευσης της Ναπολεόντειας αυτοκρατορίας και της ολλανδικής αλαζονείας.
Θα μπορούσε κανείς να τοποθετήσει το ατύχημα αυτό το 16ο αιώνα, όταν οι Αψβούργοι συγκράτησαν τη Νότια Ολλανδία (το σημερινό Βέλγιο) ενώ το προτεσταντικό βόρειο τμήμα της χώρας αποσχίστηκε.
Αλλά πολλά ακόμα κράτη-έθνη δημιουργήθηκαν το 18ο και το 19ο αιώνα ακριβώς για να εξυπηρετηθούν συμφέροντα που υπερέβαιναν πολιτιστικές, γλωσσικές, εθνοτικές ή θρησκευτικές διαφορές. Εκτός από το Βέλγιο, τα ίδια ισχύουν και για την Ιταλία ή τη Μεγάλη Βρετανία.
Το πρόβλημα σήμερα είναι πως αυτά τα συμφέροντα άλλαξαν, ή δεν έχουν πια τη δύναμη να κρατήσουν ενωμένες αυτές τις κρατικές οντότητες. Επιπλέον η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), ενθαρρύνει τις περιφερειακές οντότητες κι επιπλέον αδυνατίζει τις εθνικές κυβερνήσεις.
Τι μας νοιάζει το Λονδίνο, ρωτάνε οι Σκωτσέζοι, όταν οι Βρυξέλλες μας προσφέρουν περισσότερα;
Όταν τα κοινά συμφέροντα εξασθενίζουν, έξαφνα αναδεικνύεται η σημασία της γλώσσας ή της πολιτιστικής ταυτότητας. Ένας από τους λόγους που οι Φλαμανδοί Βέλγοι δυσανασχετούν να χρηματοδοτούν με τους φόρους τους τούς Βαλόνους συμπατριώτες τους, είναι πως τους θεωρούν σχεδόν αλλοδαπούς.
Οι περισσότεροι Φλαμανδοί δεν διαβάζουν γαλλόφωνα περιοδικά κι εφημερίδες -και τανάπαλιν. Οι βελγικοί ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί είναι επίσης ξεχωριστοί, όπως είναι τα σχολεία, τα πανεπιστήμια και τα πολιτικά κόμματα.
Οι βόρειοι Ιταλοί δε θέλουν να χρηματοδοτούν τους νότιους, με τους οποίους μοιράζονται μια (πάνω-κάτω) κοινή γλώσσα, κοινούς τηλεοπτικούς αστέρες, μια εθνική ποδοσφαιρική ομάδα και το Σίλβιο Μπερλουσκόνι (Silvio Berlusconi).
Το μόνο που έχουν οι Βέλγοι είναι ένας βασιλιάς, κι αυτόν γερμανικής καταγωγής, όπως οι περισσότεροι Ευρωπαίοι μονάρχες.
Ωραία, και γιατί να μας νοιάζει; Δεν συμπαραστεκόμαστε στον απελευθερωτικό αγώνα των Θιβετιανών; Γιατί να μην ακολουθήσουν κι οι Φλαμανδοί το δρόμο τους;
Οι δύο περιπτώσεις είναι εντελώς διαφορετικές: είναι άλλο πράγμα να υποστηρίζεις ένα λαό που καταπιέζεται από ένα αυταρχικό καθεστώς και που απειλείται πράγματι να χάσει την πολιτιστική του ταυτότητα, κι εντελώς διαφορετικό να βρίσκεσαι αντιμέτωπος με κινήματα που διασπούν τα κράτη-έθνη διότι αρνούνται να μοιράζονται τον πλούτο τους, ή για εθνοτικούς και γλωσσικούς λόγους. Αν οι Φλαμανδοί αρνούνται οι φόροι τους να επιδοτούν τους Βαλόνους, σκεφτείτε τι θα κάνουν με τους άνεργους Αφρικανούς μετανάστες τους, στην αποικιοποίηση και την εκμετάλλευση των οποίων εξάλλου οφείλουν σε μεγάλο βαθμό την ευημερία τους. Δεν πρέπει να μας προκαλεί κατάπληξη που το μεγαλύτερο αποσχιστικό φλαμανδικό κόμμα, το «φλαμανδικό συμφέρον» διακρίνεται επίσης για την ξενοφοβία του.
Η μοίρα λοιπόν του Βελγίου θα πρέπει να μας ενδιαφέρει, ιδίως όσους επιθυμούν την προκοπή της ΕΕ. Γιατί αυτό που συμβαίνει σήμερα σε εθνικό επίπεδο, θα μπορούσε αύριο να συμβεί σε επίπεδο πανευρωπαϊκό. Γιατί π.χ. θα πρέπει να συνεχίζουν οι εύποροι Γερμανοί να ενισχύουν τους Έλληνες ή τους Πορτογάλους;
Χωρίς ένα βαθό αλληλεγγύης, είναι εξαιρετικά δύσκολο να διατηρηθεί η δημοκρατία, σε εθνικό ή ηπειρωτικό επίπεδο. Βοηθάει βέβαια όταν τα κοινά συμφέροντα συνοδεύονται και από κοινή γλώσσα, κοινή ιστορία, υπερηφάνεια για τα εθνικά πολιτιστικά επιτεύγματα, μία αίσθηση κοινού πεπρωμένου. Η ευρωπαϊκή ταυτότητα όμως, είναι από την άποψη αυτή πολύ εύθραυστη.
Ίσως πράγματι οι πολίτες του Βελγίου να μην έχουν πλέον και τόσα κοινά, και να είναι καλύτερα να διαζευχθούν Φλαμανδοί και Βαλόνοι. Ας ελπίζουμε όμως πως δεν είναι έτσι: τα διαζύγια δεν είναι ποτέ ανώδυνα, κι η πυροδότηση του εθνικισμού σχεδόν πάντα συνοδεύεται από ανεπιθύμητες καταστάσεις.
Ξέρουμε από την ιστορία τη συμβαίνει όταν η πορεία της Ευρώπης προσδιορίζεται από τις εδαφικές και τις εθνικές διεκδικήσεις. Χωρίς να το θέλει, η ΕΕ μοιάζει σήμερα να ενθαρρύνει ακριβώς τις δυνάμεις που υποτίθεται πως η δημιουργία της, μετά τον πόλεμο, θα μπορούσε να κατευνάσει.
Δημοσίευση σχολίου