Δημοφιλείς αναρτήσεις

Πέμπτη, Μαΐου 27, 2010

Οι δώδεκα άθλοι της Ελλάδος



Του Γιωργου Χατζημαρκακη

Το «βουνό» του χρέους όλο και μεγαλώνει. Το βάρος του απειλεί να συντρίψει ανελέητα τα θεμέλια της προβληματικής ελληνικής οικονομίας. Η Ελλάδα έχει ανάγκη ένα νέο σχέδιο για να αναδιαρθρώσει την οικονομία της - διαφορετικά το ευρωπαϊκό πακέτο δεν θα λειτουργήσει.

H Ελλάδα χρειάζεται ένα σύγχρονο σχέδιο που θα χαρακτηρίζεται από τη δύναμη και την αποτελεσματικότητα που είχε ο μυθικός Ηρακλής, το οποίο θα αποκαλύπτει τις αδυναμίες της χώρας και θα τις μετατρέπει σε δυνατότητες.

Σε πρώτη φάση πρέπει να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή, η διαφθορά και η παραοικονομία. Αλλά τι γίνεται στο παρασκήνιο, πίσω από αυτά τα μεγάλα εκκρεμή ζητήματα, στο πλαίσιο δηλαδή του πραγματικού σχεδιασμού της οικονομίας; Εδώ ειδικά, βλέπω ενδιαφέρουσες ευκαιρίες που δίδουν ελπίδα να αναπτυχθεί η χώρα σε ατμομηχανή της μεσογειακής οικονομίας.

Δώδεκα προτάσεις για ένα σχέδιο «Ηρακλής»:

1) Φόροι: Οι Ελληνες πρέπει να ξανακερδίσουν την εμπιστοσύνη στις κρατικές δομές. Ενας ενιαίος φόρος «flat tax» θα βοηθούσε να αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα. Η Γερμανία μπορεί να δώσει χρήσιμες συμβουλές στον τομέα της δημόσιας διοίκησης.

2) Δημόσια διοίκηση: Πρόκειται για ένα μειονεκτικό σύστημα που εμποδίζει την ανταγωνιστικότητα. Η κυβέρνηση καλείται να πραγματοποιήσει ένα μεγάλο άλμα που θα μειώσει την κρατική ρύθμιση της αγοράς παραγωγής.

3) Παιδεία: Τα σχολεία και τα πανεπιστήμια χρειάζονται μεγαλύτερη αυτονομία και πεπαλαιωμένες δομές πρέπει να εξυγιανθούν. Τα προγράμματα σπουδών πρέπει να διδάξουν στους μαθητές ότι μπορούν να επιτύχουν στο σχολείο. Πρέπει παράλληλα να θεσπιστεί μια κεντρική διοικητική υπηρεσία που θα επιβραδύνει τη διαρροή επιστημονικού κεφαλαίου στο εξωτερικό.

4) Συνταξιοδότηση: Αυτό που επείγει είναι η παροχή καλύτερων όρων στους απόδημους Ελληνες που συνταξιοδοτούνται στο εξωτερικό όπως π.χ. η αποκατάσταση απομακρυσμένων χωριών της περιφέρειας που θα διευκόλυναν τον γυρισμό τους στην πατρίδα. Ετσι, θα ενισχυθεί η εγχώρια ζήτηση.

5) Τουρισμός Υγείας: Η Ελλάδα πρέπει να προσελκύσει «τουρισμό υγείας» και από τη νότια Ευρώπη, τα Βαλκάνια, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Εδώ θα πρέπει να υπάρχει επένδυση στην κρητική δίαιτα, στο πλαίσιο του wellness και της ειδικής ιατρικής.

6) Η «Μεσαία» Τράπεζα: Οποιος θέλει να επενδύσει στην Ελλάδα, διαμαρτύρεται συχνά για τα χρηματοδοτικά προβλήματα. Οι γερμανικές τράπεζες επιφυλάσσονται να δεσμευθούν. Οσο οι εγχώριες τράπεζες μπορούν να επιτύχουν υψηλό επιτόκιο με την αγορά ομολόγων του Δημοσίου, το κλασικό επιχειρηματικό δάνειο δεν είναι δελεαστικό. Η Ελλάδα χρειάζεται συνεπώς μια «Μεσαία» Τράπεζα.

7) Η εγχώρια ζήτηση: Η κυβέρνηση θα πρέπει να ξεκινήσει μια πρωτοβουλία «είναι ελληνικό» (made in Greece). Ο καταναλωτής πρέπει να μπορεί να διακρίνει, πιο προϊόν έχει ελληνική προέλευση. Επιπλέον: Στο ελληνικό λιανικό εμπόριο πρέπει τα μελλοντικά δάνεια να υπάγονται σε ρήτρα που θα προβλέπει ότι θα έχουν 50% προϊόντα ελληνικής προέλευσης.

8) Γεωργικά προϊόντα: Η χώρα πρέπει να επικεντρωθεί σε μια συντονισμένη προσπάθεια για την καλύτερη αγορά υψηλής ποιότητας αγροτικών προϊόντων της όπως π.χ. το ελαιόλαδο. Τα ελληνικά εστιατόρια σε όλο τον κόσμο αποτελούν ενδεχόμενη αγορά και οι γαστρονόμοι πρέπει να είναι πρεσβευτές των ελληνικών προϊόντων.

9) Πληροφορική: Η Ελλάδα είναι σε καλό δρόμο να ανέβει στον Ολυμπο της ευρωπαϊκής πληροφορικής. Στον τομέα της ηλεκτρονικής υγείας, για παράδειγμα, κέρδισε η χώρα ένα σημαντικό βραβείο. Υπάρχουν λοιπόν δυνατότητες, οι οποίες πρέπει να χρηματοδοτηθούν άμεσα.

10) Ναυτιλία: Η χώρα μπορεί να εξελιχθεί σε «σούπερ λιμένα» για την Ευρώπη, αν υπάρχει επιτέλους σοβαρή επέκταση των υποδομών της. Αναγκαία είναι η ανάπτυξη υποδομών κατά το πρότυπο του «ship and rail».

11) Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: H Ελλάδα διαθέτει την πιο εξελιγμένη νομοθεσία για την ηλιακή ενέργεια έχοντας τη μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Ευρώπη. Η υποδομή για την ηλιακή ενέργεια πρέπει να αναπτυχθεί έτσι ώστε να εξάγεται κιόλας.

12) Αμυντικές δαπάνες: Η συμμετοχή της Ε.Ε. είναι αναγκαία. Η αναγνώριση των ανατολικών συνόρων της Ελλάδας ως ευρωπαϊκά σύνορα πρέπει να συζητηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αν οι υφιστάμενες αξιώσεις προστασίας μπορούσαν να μετατραπούν σε πράξη, αυτό θα σήμαινε μια περαιτέρω ανάσα για την Ελλάδα.

Σύμφωνα με τον θρύλο, ο Ηρακλής χρειάστηκε μόλις ένα χρόνο για να πραγματοποιήσει τους 12 άθλους. Ενδεχομένως, η Ελλάδα να χρειαστεί περισσότερο χρόνο. Να εξαφανίσεις νοοτροπίες, όπως το φακελάκι, δεν επιβάλλεται βραχυπρόθεσμα. Οι Ελληνες έχουν καταλάβει ότι μια ριζική αλλαγή νοοτροπίας είναι αναγκαία.

Και όταν θα αρχίσουν να φαίνονται τα αποτελέσματα, η Ευρώπη θα θυμάται μια διαφορετική ελληνική λέξη, η οποία είναι ισχυρότερη από το φακελάκι: Είναι «το φιλότιμο». Αυτή η λέξη που σημαίνει αρετή, αξιοπρέπεια, τιμή, αλλά και υπερηφάνεια.

Ο ζουρλομανδύας!



@ppol.gr

Υπάρχουν κάποιοι ανόητοι, που επιχαίρουν με εκείνο το ηλίθιο σύνθημα, που ακούγεται πια σε κάθε μεγάλη κινητοποίηση: «να καεί η Βουλή!»

Δεν καταλαβαίνουν ότι το σύνθημα αυτό δεν στρέφεται κατά του πολιτικού κόσμου. Στρέφεται κατά του πολιτεύματος! Δεν στρέφεται κατά του πολιτικού προσωπικού, το οποίο, πράγματι, είναι πολύ-πολύ μέτριο, στην καλύτερη περίπτωση. Στρέφεται εναντίον της δημοκρατίας!

*Στη Βουλγαρία ακούστηκε το σύνθημα αυτό, εκεί στα τέλη της δεκαετίας του '90. Και το αποτέλεσμα ήταν να έλθει στην εξουσία ο πρώην... βασιλιάς, με την ψήφο του λαού. Για να αποτύχει απελπιστικά κι εκείνος...
*Στην Ιταλία είχε ακουστεί το ίδιο σύνθημα, εκεί στα τέλη της δεκαετίας του '80. Και το αποτέλεσμα ήταν η επιχείρηση «καθαρά χέρια» που δεν καθάρισε τη χώρα. Έφερε τον... Μπερλουσκόνι (Berlusconi)!

Ποτέ εξέγερση εναντίον του κοινοβουλίου, δεν οδήγησε σε ομαλή πολιτική αλλαγή. Σχεδόν πάντα δούλεψε υπέρ τυράννων...

Να φοβάστε όσους βρίζουν ή διασύρουν καθημερινά τους πολιτικούς. Οι ίδιοι είναι χειρότεροι. Και φέρνουν πολύ χειρότερους.

Υπάρχουν πολλοί που θέλουν τους πολιτικούς ταπεινωμένους και φοβισμένους... Αλλά αυτό δεν φέρνει την «κάθαρση». Φέρνει την πλήρη υποταγή της πολιτικής σε εξωθεσμικά κέντρα.

Να φοβάστε όσους διασύρουν καθημερινά τους πολιτικούς.

*Οι παπαγάλοι του ηλεκτρονικού τύπου είναι, συνήθως, πολύ χειρότεροι.
* Οι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες ή οι επιτήδειοι που εμφανίζονται κάθε τόσο με μεγάλες περιουσίες και θέλουν να ελέγξουν τον τύπο είναι πολύ πιο επικίνδυνοι.
*Οι γόνοι και οι κλώνοι διάφορων πολιτικών «τζακιών» που σταδιοδρόμησαν στην πολιτική ελέω ονόματος και σήμερα εμφανίζονται με... «κρίση συνείδησης» (αφού έχουν ταυτιστεί με όλη τη φαυλότητα που σήμερα καταδικάζουν) είναι πολύ πιο βρώμικοι.

Κλείστε τα αυτιά σε όσους σπέρνουν τη γενικευμένη καχυποψία, τη μοιρολατρία, την κακομοιριά και την ηττοπάθεια. Αυτοί δεν θέλουν την κάθαρση της πολιτικής. Θέλουν να υποτάξουν το δημοκρατικό φρόνημα των πολιτών.

Να θυμάστε ότι αυτή η χώρα είναι πλούσια. Έχει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και πλουτοπαραγωγικούς πόρους που δεν εκμεταλλεύτηκε.

Μας φοβίζουν με χρεοκοπία... Αλλά μια πλούσια χώρα δεν μπορεί να χρεοκοπήσει. Μπορεί μόνο να... αυτοκτονήσει! Κι αυτό ακριβώς μας «εισηγούνται»: να κάψουμε τη βουλή!

Μας φοβίζουν με έξοδο από το ευρώ. Αλλά το ευρώ δεν μας έκανε πλούσιους. Μας έκανε περισσότερους σπάταλους, λιγότερο παραγωγικούς, πολύ λιγότερο ανταγωνιστικούς, και πολύ πιο ξιπασμένους. Ξέρω, ξέρω: δεν φταίει το ευρώ... Φταίνε όσοι μας έβαλαν στο ευρώ, με όρους μη ανταγωνιστικούς. Γιατί σε μη ανταγωνιστικές συνθήκες δεν αυξάνεται ο πλούτος και ο πολιτισμός μιας χώρας. Αλλά ο παρασιτισμός της οικονομίας της και τα χειρότερα ελαττώματα του λαού της! Σήμερα πληρώνουμε την κρίση αυτή: μπήκαμε με μη ανταγωνιστικούς όρους σε μια νομισματική ένωση που ήταν γεμάτη στρεβλώσεις.

Κι έρχεται σήμερα η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ (Merkel) που ασκεί πολιτική για την Ευρώπη σύμφωνα με τις ανάγκες των εσωκομματικών συσχετισμών στο... τελευταίο κρατίδιό της, να μας κάνει «μαθήματα»! Ξεχνάει βέβαια ότι τα ελλείμματα του ευρωπαϊκού νότου είναι η αιτία για τα πλεονάσματα της Γερμανίας...

Αυτοί που οραματίστηκαν την ενωμένη Ευρώπη, είχαν στο νου τους την ελεύθερη ένωση εθνικών κρατών που θα μεγιστοποιούσαν τις συνέργειες ανάμεσά τους, την ασφάλεια και την ευημερία τους. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με το «ζουρλομανδύα» που προσπαθεί να φορέσει στην Ευρώπη -και στην Ελλάδα- η κ. Μέρκελ.

Να φοβάστε λοιπόν, όλους εκείνους, που υπηρέτησαν και υπηρετούν αυτή την πολιτική του «ζουρλομανδύα». Αυτούς που νταλαβερίστηκαν με τη «ζίμενς» και σήμερα καλύπτονται από την απόκρυψη της σχετικής δικογραφίας. Για την οποία ευθύνεται απολύτως το γερμανικό κράτος... Αυτοί είναι οι πιο διεφθαρμένοι, οι πιο βρώμικοι, οι πιο δικτυωμένοι, οι πιο αμετανόητοι. Κι ακόμα προσπαθούν να μας… «σώσουν»!

Μια χώρα που θέλει να σταθεί ξανά στα πόδια της δεν… καίει τη βουλή της! Την απελευθερώνει από αυτές τις επιρροές και εκείνα τα άτομα που προσπάθησαν -κι ακόμα προσπαθούν- να φορέσουν «ζουρλομανδύα» στους πολιτικούς της και στο πολίτευμά της.

Όσο μια χώρα παύει να είναι εθνικό κράτος και μετατρέπεται σταδιακά σε τοπική «νομαρχία», τόσο η πολιτική χάνει το νόημά της, οι πολιτικοί χάνουν την ευθύνη τους, ο λαός χάνει τα πολιτικά τους δικαιώματα, το δημόσιο συμφέρον της μένει ανυπεράσπιστο, οι εκπρόσωποί της διαφθείρονται, οι ηγέτες της υποτάσσονται, και οι χαχόλοι στους δρόμους μαζί με τα χαζοκάναλα τσιρίζουν: «να καεί η βουλή»!

Η βουλή πρέπει να ξαναγίνει Βουλή! Όχι «πρυτανείο» γόνων και κλώνων μεγάλων «τζακιών» που υπηρέτησαν κατά καιρούς όλα τα αφεντικά -ντόπια και ξένα- αλλά δεν υπηρέτησαν ποτέ το δημόσιο και το εθνικό συμφέρον.

Σ' αυτό τον τόπο δεν γεννήθηκε μόνο η δημοκρατία: γεννήθηκε και ο εξοστρακισμός· γεννήθηκε και η Νέμεσις.

NZ

Τετάρτη, Μαΐου 26, 2010

Η είδηση μιας χρεοκοπίας

Πώς τα ελληνικά ΜΜΕ έχασαν το μεγαλύτερο νέο της Μεταπολίτευσης, την χρεοκοπία της χώρας.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΣΧΟ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ



Θυμάστε πόσο ωραία ήταν τα πράγματα πριν ακριβώς έναν χρόνο; Η, τουλάχιστον, έτσι φαινόταν στις εφημερίδες και στα δελτία των οκτώ.

Εντάξει! Υπήρχαν σκάνδαλα. Για πρώτη φορά τέλειωσε απροειδοποίητα μια σύνοδος της Βουλής και το χαρτί θυροκολλήθηκε κυριολεκτικά νύχτα. «Νόμιμο πραξικόπημα» το χαρακτήρισε η εφημερίδα «Έθνος», «Λούφα και παραγραφή» χαριτολόγησε η «Ελευθεροτυπία», «Η ΝΔ ξεπλένει καλύτερα» χλεύασε το «Θέμα». Οι πιο σοβαρές είχαν στην πρώτη τους σελίδα πιο θεωρητική προσέγγιση στο θέμα της εβδομάδας. «Κόμματα, όμηροι σκανδάλων» έγραφε στον πρώτο της τίτλο η «Καθημερινή». «Σύγκρουση χωρίς όρια», έλεγε «Το Βήμα».

Υπήρχαν κι άλλες προσεγγίσεις στην επικαιρότητα, όπως της «Αυριανής» που προεξοφλούσε: «Χάνει το παιγνίδι ο Γιώργος». Ή της «InPress» -μίας από τις πολλές άγνωστες εφημερίδες που κυκλοφόρησαν τα τελευταία χρόνια-, η οποία μας πληροφορούσε «Ακούραστος ο Καραμανλής τον τελευταίο καιρό». Μπορεί να μοιάζει ότι πέρασαν χρόνια, αλλά αυτοί οι τίτλοι βρίσκονταν στο περίπτερο ακριβώς πριν έναν χρόνο, στις 10 Μαΐου του 2009.

Πώς φτάσαμε λοιπόν σε 365 μέρες στη χρεοκοπία; Και, κυρίως, γιατί φτάσαμε τόσο ανέμελοι; Και για να το πούμε πιο συντεχνιακά: πώς κατάφεραν τα ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης να χάσουν τη μεγαλύτερη είδηση της Μεταπολίτευσης; Γιατί δεν προειδοποιήσαμε την κοινωνία για τα επερχόμενα δεινά; Παρά τα θρυλούμενα περί τριακονταετούς σπατάλης και τέλους της Μεταπολίτευσης -τα οποία, ειρήσθω εν παρόδω, είναι χρήσιμα κι αληθινά-, η Ελλάδα βρέθηκε στο χείλος της οικονομικής καταστροφής και το 1986 και το 1990 και το 1994. Παρ' όλα αυτά, την τελευταία στιγμή το γλιτώναμε. Δεν διορθώναμε τις διαρθρωτικές αδυναμίες του συστήματος, δεν κάναμε όσες αλλαγές έπρεπε και όσες βαθιές τομές χρειαζόμασταν, αλλά κάναμε ένα σταθεροποιητικό πρόγραμμα, παίρναμε μια ανάσα και συνεχίζαμε. Αυτήν τη φορά όμως οδηγηθήκαμε στο Διεθνές Ταμείο.

Κι όμως, τα σημάδια υπήρχαν και κάποιοι προειδοποιούσαν. Στις 18/12/2008, ο πρώην πρωθυπουργός κ. Κώστας Σημίτης απηύθυνε από το βήμα της Βουλής μια δραματική προειδοποίηση: «Aποτελεί κοινό μυστικό στους κύκλους της Eυρωπαϊκής Eπιτροπής ότι η Eλλάδα δεν προσαρμόζεται στις επιταγές της ONE και ότι επίσης οι όποιες νουθεσίες και επιτηρήσεις δεν αρκούν. Θεωρούν ότι η τωρινή πολιτική ηγεσία της χώρας, που στηρίχτηκε στην E.E. σε όλες τις σημαντικές επιδιώξεις της, την απογραφή, την αναθεώρηση του AEΠ, τη γρήγορη έξοδο από την επιτήρηση, εκμεταλλεύτηκε αυτήν τη συμπαράσταση για να μην τηρήσει τις δεσμεύσεις. Aπλώς, τους κορόιδεψε. H Eλλάδα πιστεύουν ότι καλό θα ήταν να αναγκαστεί να προσφύγει στο Διεθνές Nομισματικό Tαμείο για δανεισμό, ώστε η παρακολούθηση της ελληνικής οικονομίας να είναι αρμοδιότητά του και όχι φροντίδα της Eπιτροπής».

Αυτά ειπώθηκαν, να το υπογραμμίσουμε, στις 18 Δεκεμβρίου του 2008. Αλλά... Tην προειδοποίηση αυτή δημοσίευσε μόνο μια εφημερίδα στις μέσα σελίδες, ενώ τα κανάλια ασχολήθηκαν για αρκετή ώρα με το γεγονός ότι ο κ. Σημίτης δεν ανέφερε στην ομιλία του ούτε μία φορά το όνομα... ΠΑΣΟΚ. Ως πολιτικό θέμα καταγράφτηκε η ψυχρή σχέση του πρώην πρωθυπουργού με το κόμμα του, το τι δεν είπε και όχι το τι είπε.

Δύο μέρες μετά ο πρώην υπουργός Οικονομικών, κ. Αλέκος Παπαδόπουλος, έλεγε στη Βουλή: «Το θέμα δεν είναι αν θα μπούμε σε διαδικασία διεθνούς οικονομικού ελέγχου. Επειδή δεν διαβλέπω αυτήν τη στιγμή, σε μία χώρα η οποία είναι ξεστρατισμένη με την έννοια της απορρύθμισης και σε μια χώρα αποσταθεροποιημένη, ότι μπορεί να αντιμετωπίσει άνετα το πρόβλημα της σταθεροποίησης της οικονομίας της και των άλλων θεσμικών παραμέτρων, εγώ θα έλεγα μήπως, στην κατάσταση που είμαστε, εμείς να επιζητήσουμε έναν διεθνή οικονομικό έλεγχο, αναλαμβάνοντας ως πολιτική, οικονομική, κοινωνική, πνευματική ελίτ της χώρας να γίνει από άλλους εκείνο το οποίο έχουμε εμείς ως μέγα χρέος.

Αυτό είναι ένας βαθύς προβληματισμός διότι, κύριοι, η κρίση είναι προ των πυλών. Ο Αννίβας είναι ante portas και έχει σημασία να σωθεί η πόλη, η Ρώμη και όχι οι Καίσαρες ούτε οι Συγκλητικοί». (Βουλή, 20 Δεκεμβρίου 2008).

Το βράδυ τα κανάλια δεν είπαν τίποτε -ένας πρώην υπουργός ζητά διεθνή οικονομικό έλεγχο!- και οι εφημερίδες δεν έγραψαν λέξη.

Τρίτο παράδειγμα: στις 26 Απριλίου του 2008 ο κ. Στέφανος Μάνος έγραφε στην «Καθημερινή»:

«Από την έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος πρόσεξα ορισμένα πράγματα. Το δημόσιο χρέος στις 31/12/2003 ήταν 168 δισεκατομμύρια ευρώ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 31/12/2007, έφθασε τα 216 δισεκατομμύρια ευρώ. Σε τέσσερα χρόνια προστέθηκαν χρέη 48 δισεκατομμυρίων ευρώ. Τι είναι 48 δισεκατομμύρια ευρώ; Το 2007, το κράτος εισέπραξε από άμεσους και έμμεσους φόρους 48 δισεκατομμύρια ευρώ. Η αύξηση του δημόσιου χρέους τα τελευταία 4 χρόνια είναι ίση με το σύνολο των φορολογικών εσόδων του 2007».

Ούτε τότε ανησύχησε κανείς. Σε τέσσερα χρόνια (πριν καν αρχίσει το δημοσιονομικό ξεσάλωμα της διετίας 2008-2009) σωρεύσαμε χρέος όσο ήταν τα έσοδα του κράτους ολόκληρο το 2007!

Όλες οι προειδοποιήσεις περνούσαν στα ψιλά. Χειρότερα: χλευάζονταν. Ως νεοφιλελεύθεροι από τα αριστερά και ως πράσινα παπαγαλάκια από τα δεξιά.

Ακόμη και οι προειδοποιήσεις των διεθνών οργανισμών δεν θορυβούσαν κανέναν. Στις 6 Αυγούστου του 2009, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξέδωσε μια αναφορά κόλαφο για την Ελλάδα. Μας έλεγε ότι η χώρα έχει κατ' ουσία χρεοκοπήσει, ότι όλοι οι δείκτες δείχνουν πως μπαίνουμε σε βαθιά ύφεση, ότι θα χρειαστούν δραστικά μέτρα για να αποφύγουμε τα χειρότερα. Το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων μετέδωσε την είδηση ξερά: «Διαπιστώσεις και συστάσεις για την ελληνική οικονομία από το ΔΝΤ». Αυτό το τηλεγράφημα έγινε ρουλεμάν. Αναπαρήχθη ως είχε σε όλο τον επαρχιακό Τύπο, αλλά και στη συντριπτική πλειονότητα του πανελλαδικού-αθηναϊκού Τύπου. Για τον ελληνικό Τύπο (πόσο δε μάλλον για τα κανάλια) ήταν ένα θέμα που δεν χρειαζόταν καν να αναφερθεί στην πρώτη σελίδα. Και δεν αναφέρθηκε -πλην της «Ελευθεροτυπίας»- που είχε τον τίτλο «Δύο χρόνια στο τούνελ».

Γι' αυτή την κατάσταση ευτυχώς βρέθηκε ένα μπλογκ ονόματι «ΟΞΥ» που πήρε και συνέκρινε το αρχικό τηλεγράφημα του ΑΠΕ με τα δημοσιεύματα όλων των αθηναϊκών εφημερίδων (http://esp0ir.wordpress.com/2009/08/10/sugkriseis/).

Η ομοιότητα είναι εκπληκτική. Όλες οι επαρχιακές εφημερίδες έκαναν copy-paste το δημοσίευμα, και οι αθηναϊκές απλώς έπαιξαν κι άλλαξαν λίγο τον πρόλογο.

Η χώρα ζούσε μέχρι πριν τις εκλογές του 2009 σε μια εικονική πραγματικότητα. Ο κ. Κώστας Καραμανλής ήταν «το ισχυρό χαρτί της παράταξης» και ο «καταλληλότερος πρωθυπουργός της χώρας», ο άνθρωπος που (όπως γράφτηκε τον Σεπτέμβριο του 2009) «ήταν ικανός να πάρει εκείνες τις πρωτοβουλίες ώστε να αντιστρέψει το πολιτικό κλίμα». Και προφανώς να κερδίσει τις εκλογές.

Μέχρι που φτάσαμε εντελώς ανυποψίαστοι εδώ: «Η ώρα του ΔΝΤ» και «Ellines κalo kouragio».

Και δεν φτάσαμε μόνο εδώ. Το καλοκαίρι του 2007 διαπιστώσαμε ότι έχει διαλυθεί η Πυροσβεστική και κάηκε η μισή Πελοπόννησος.

Τον Δεκέμβριο του 2008 είδαμε την αδυναμία του κράτους να κρατήσει την τάξη και κάηκε το κέντρο της Αθήνας.



Πώς φτάσαμε ανυποψίαστοι σ' αυτή την πολλαπλή κρίση;

Πολλοί ισχυρίζονται ότι αυτή η εικονική πραγματικότητα δημιουργήθηκε από αυτό που ονομάστηκε «σύστημα Ρουσόπουλου». Αν ψάξει κανείς το Google, θα βρει 7.520 αναφορές αλλά τίποτε τεκμηριωμένο.

Υπάρχουν οι αναφορές του προέδρου του Λά.Ο.Σ. στη Βουλή: «Ακούστε, λοιπόν, το σύστημα Ρουσόπουλου. Κι εδώ έχω τα επίσημα έγγραφα που μου έστειλε το υπουργείο για τη διαφημιστική δαπάνη, τα λεφτά του Έλληνα πολίτη, του φορολογουμένου. Ακούστε πώς τα διαχειρίστηκε το σύστημα Ρουσόπουλου... Στον Τράγκα έδωσε 454.000 ευρώ. Με ποια κυκλοφορία; Δεν ντρέπεστε; Σε ανύπαρκτη εφημερίδα, στη "ΧΩΡΑ" των 500 φύλλων, δώσατε 454.000 ευρώ μόνο για το 2007; Γιατί;».

Υπάρχει μια προσωπική μαρτυρία του κ. Γιώργου Κύρτσου στην εφημερίδα «Free Sunday» (26/10/2008) με πολλές καταγγελίες για γεγονότα ή «γεγονότα» οι οποίες όμως δεν έγιναν ποτέ αφορμή για μια ενδελεχή έρευνα. «Από την άνοιξη του 2007 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2007 ο Alpha έζησε απίθανες στιγμές ρουσοπουλικής κατάπτωσης. Τον διηύθυναν αυτοί που σήμερα χαρακτηρίζει ο πρόεδρος του Λά.Ο.Σ. κ. Καρατζαφέρης "εξαπτέρυγα του Ρουσόπουλου", ενώ το παιχνίδι ήταν 100% στημένο από το Μαξίμου. Σχολιαστές προσποιούνταν με λάθος τρόπο τους υποστηρικτές του ΠΑΣΟΚ, η επιλογή των ειδήσεων γινόταν με βασικό κριτήριο να μην ενοχληθεί ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και οι μόνες επιθέσεις που δεχόταν η κυβέρνηση είχαν σχέση με την "τιμωρία" υπουργών, βουλευτών και στελεχών που ενοχλούσαν τον κ. Ρουσόπουλο».

Και υπάρχουν άλλα διάσπαρτα κομμάτια, ψηφίδες οι οποίες διαμορφώνουν μια αδρή εικόνα ενός συστήματος χειραγώγησης της ενημέρωσης, αλλά λόγω της απουσίας ερευνητικής δημοσιογραφίας πολλά βρίσκονται στη σφαίρα του μύθου. Άλλα είναι μισές αλήθειες, άλλα είναι ολόκληρες αλήθειες και για αλλά υπήρχαν διαφορετικά κίνητρα, π.χ. στην «Καθημερινή» στις 26/10/2008 διαβάζουμε τα εξής: «Το "σύστημα Ρουσόπουλου" απέκτησε συν τω χρόνω σχεδόν μυθικές διαστάσεις. Σε αυτό βέβαια βοήθησε και ο κ. Ρουσόπουλος, ο οποίος, λόγω του ιδιαίτερα κλειστού χαρακτήρα του, πληροφορούσε μόνο ένα πολύ περιορισμένο κύκλο συγκεκριμένων δημοσιογράφων που γνώριζε από παλιά. Με αυτή την τακτική, η ευθύνη διάδοσης της πληροφορίας (που τα τελευταία χρόνια επικράτησε να περιγράφεται με τη μάλλον χυδαία φράση "ρουλεμάν") μετακυλιόταν από τον κ. Ρουσόπουλο και τους συνεργάτες του στο Μαξίμου στους εκλεκτούς δημοσιογράφους του επονομαζόμενου "συστήματος"».

Άλλα είναι απλώς αλήθειες. Υπήρχε, για παράδειγμα, μια εποχή που η εικόνα του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης και νυν πρωθυπουργού ήταν πλήρως απαξιωμένη. Όχι εξαιτίας των πολιτικών του θέσεων -έτσι κι αλλιώς στην Ελλάδα σπανίως συζητάμε πολιτικά, αλλά πάντα συζητάμε τα κουτσομπολιά της πολιτικής- αλλά διά διάφορων ψιθύρων. Αυτοί κυκλοφορούσαν πρώτα στα τραπέζια της πλατείας Κολωνακίου (που, ως γνωστόν, είναι ο μόνος χώρος όπου γίνεται το περίφημο πολιτικό ρεπορτάζ), περνούσαν στις παραπολιτικές στήλες ακόμη και σοβαρών εφημερίδων, ανακυκλώνονταν δε τόσο πολύ, που μετά ήταν αυταπόδεικτες αλήθειες.

Κάποιοι απ' αυτούς τους ψιθύρους δεν γίνονταν πιστευτοί, επειδή δεν ταίριαζαν στην εικόνα του κ. Παπανδρέου (για παράδειγμα, επί μακρόν κυκλοφορούσαν ψίθυροι για εξωσυζυγικές σχέσεις του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης), αλλά κάποιοι γίνονταν ευκολότερα πιστευτοί επειδή υπήρχε μια προηγούμενη εμπειρία για να στηρίξει την αληθοφάνειά τους. Π.χ., μετά το ατύχημα που είχε με το ποδήλατο ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κυκλοφόρησαν απίστευτοι «δράκοι» (όπως λέγονται οι ψευδείς ειδήσεις στη δημοσιογραφική αργκό) όπως, π.χ., ότι ο κ. Παπανδρέου κινδύνευσε να πνιγεί κολυμπώντας και τον έσωσε ένας ψαράς, ή το δάγκωμα από έναν σκύλο στην Ρόδο και άλλα πολλά. Κυρίως όμως ήταν ψήγματα αναληθών πληροφοριών, από εκείνα που κανείς τρίτος δεν μπαίνει στον κόπο να ψάξει και τελικά γίνονταν «ρουλεμάν» μέχρι να καταλήξουν σκληρές αλήθειες.

Δεν θα αναφέρω συγκεκριμένα παραδείγματα, διότι δεν θέλω να αδικήσω κάποιον, επειδή δεν μπορώ να γνωρίζω πόσα από αυτά ήταν σκόπιμες διαβολές και πόσα οφείλονται στην ευκολία με την οποία αναπαράγονται οι ψίθυροι στο αποκαλούμενο «πολιτικό ρεπορτάζ».

Γεγονός, πάντως, είναι ότι υπήρξε μια εποχή που αυτή η θύελλα ψιθύρων κυριαρχούσε στα τραπέζια πολιτικών δημοσιογράφων και μετά γινόταν δηλητηριώδη υπονοούμενα στα παράθυρα των τηλεοράσεων ή στα παραπολιτικά ακόμη και σοβαρών εφημερίδων. Ο Γιώργος Κύρτσος αποδίδει αυτούς τους ψιθύρους στο «σύστημα Ρουσόπουλου».

Γράφει σχετικά: «Η "μέθοδος Ρουσόπουλου" ήταν απλή και τελειοποιήθηκε με το πέρασμα του χρόνου. Διαπλεκόμενες συμμαχίες στα ΜΜΕ, αποφυγή της ιδεολογικοπολιτικής αντιπαράθεσης για προφανείς λόγους, μείωση του "αντιπάλου" με τη βοήθεια ακριβοπληρωμένων ψιθυριστών ή/και επικοινωνιακή "εξαφάνισή" του. Το παιχνίδι ήταν πάντα στημένο, με διαπλεκόμενη επιρροή ή δημόσιο χρήμα και με όρους που θυμίζουν τα ΜΜΕ στη Ρωσία των ολιγαρχών, χωρίς φυσικά τις δολοφονίες δημοσιογράφων».

Φυσικά, όλα αυτά δεν αποτελούν αποδείξεις ότι υπήρξε ένα «σύστημα Ρουσόπουλου», όπως δεν μπορεί να αποδειχθεί στις ΗΠΑ (όπου υπάρχει παράδοση ερευνητικής δημοσιογραφίας) ότι υπήρξε ένα «σύστημα Karl Rove». Κι εκεί υπάρχει απλώς μεγαλύτερος αριθμός ψηφίδων για χρησιμοποίηση ψιθύρων για την αμαύρωση των πολιτικών αντιπάλων. Για παράδειγμα, στις προκριματικές εκλογές του 2000, όταν για πρώτη φορά ήταν υποψήφιος ο ρεπουμπλικάνος Τζον Μακέιν, έγινε μια περίεργη δημοσκόπηση στη Νότια Καρολίνα των ΗΠΑ, ένα ερώτημα της οποίας ήταν «Θα ψηφίζατε τον Τζον Μακέιν, αν ξέρατε ότι είναι πατέρας ενός νόθου μαύρου παιδιού;». Στο ερώτημα κάθε λέξη ήταν ακριβής: ο Τζον Μακέιν ήταν πατέρας ενός μαύρου παιδιού. Ολόκληρη, όμως, η αλήθεια ήταν ότι είχε υιοθετήσει ένα νόθο (μαύρο) κοριτσάκι από ένα ορφανοτροφείο του Μπαγκλαντές. Αυτός όμως ο ψίθυρος απλώθηκε και μεταλλάχτηκε μέσω του διαδικτύου τόσο πολύ, που ένας καθηγητής πανεπιστημίου έστειλε ανοιχτή επιστολή στους «συμπατριώτες του Νοτιοκαρολινέζους» να καταψηφίσουν έναν πολιτικό που μεγαλώνει παιδί εκτός γάμου. Κι αυτοί τον καταψήφισαν και ο Μπους έγινε Πρόεδρος.

Όμως...

Δεν υπάρχει σύστημα χειραγώγησης των ΜΜΕ ικανό να κρύψει μια τόσο μεγάλη είδηση όπως είναι η χρεοκοπία μιας χώρας, αν το σύστημα ενημέρωσης μιας χώρας δεν είναι επιρρεπές στη χειραγώγηση. Τι θέλω να πω μ' αυτό: Το σύστημα των μέσων ενημέρωσης στη χώρα είναι κρατικοδίαιτο και συνεπώς επιρρεπές στη χειραγώγηση. Απλώς, επί των ημερών της διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας αυτή η πρακτική οδηγήθηκε στα άκρα. Κάθε κυβέρνηση έκανε χάρες στα ΜΜΕ και τα ΜΜΕ ανταπέδιδαν, αλλά την περίοδο 2004-2009 αυτή η άρρωστη σχέση διογκώθηκε υπερβολικά.

Δυστυχώς, κανείς δεν μελέτησε αυτήν τη σχέση για να ψάξει τα ακριβή στοιχεία, αλλά είδαμε αυτή την πενταετία την κρατική διαφήμιση να αυξάνει πάνω από 100%. Από τα 42 εκατ. ευρώ το 2003 έφτασε τα 85 το 2008. Για 42 εκατομμύρια επιπλέον πολλοί μιντιάρχες θα έκαναν πολλές χάρες.

Φυσικά, η κατανομή αυτής της διαφήμισης ήταν σκάνδαλο, που ενισχύει την υποψία ότι η επιπλέον διαφημιστική δαπάνη του κράτους χρησιμοποιήθηκε προς όφελος κυβερνητικών επιδιώξεων. Για παράδειγμα, η εφημερίδα «Χώρα της Κυριακής» το 2003 είχε πάρει 404.000 ευρώ και το 2007 έφτασε τα 2.668.000 ευρώ. Το τέλος των τηλεοπτικών καναλιών προς το Δημόσιο μειώθηκε από 2% του τζίρου τους σε 0,5%.

Οι προσλήψεις δημοσιογράφων σε κρατικούς φορείς την ίδια περίοδο αποκρύφτηκαν -λόγω της θεωρίας ότι η πρόσληψη στο Δημόσιο είναι προσωπικό δεδομένο- αλλά όλα δείχνουν ότι εκτινάχθηκαν. Μόνο στο αγροτικό κανάλι, που δεν ξέραμε ότι υπήρχε, μάθαμε κατόπιν εορτής ότι είχαν προσληφθεί 56 δημοσιογράφοι.

Για να μην αδικήσουμε, ούτε να υπερτιμήσουμε αυτό που ονομάστηκε «σύστημα Ρουσόπουλου», πρέπει να πούμε ότι δεν είναι η πρώτη φορά που τα ελληνικά ΜΜΕ δημιουργούν συνθήκες εικονικής πραγματικότητας και οι εικονικές πραγματικότητες που δημιουργούν τα ΜΜΕ δεν αφορούν μόνο την πολιτική. Δεν υπήρχε κανένα σύστημα Ρουσόπουλου στη δεκαετία του 1990 όταν οι Έλληνες νόμιζαν ότι οι Αλβανοί σφάζουν τους Σέρβους στη Βοσνία. Ούτε η εξάρτηση των ΜΜΕ από το κράτος και την εκάστοτε κυβέρνηση μπορούν να εξηγήσουν το γεγονός ότι το 2003 επί 22 ημέρες νομίζαμε ότι οι Ιρακινοί κερδίζουν τον πόλεμο με τους πανίσχυρους Αμερικανούς, και ότι η Βαγδάτη θα γίνει Στάλινγκραντ. Υπάρχουν δομικές αδυναμίες στη λειτουργία των ΜΜΕ στην Ελλάδα, μία από τις οποίες είναι η διάχυτη αντίληψη ότι δουλειά των δημοσιογράφων δεν είναι να ενημερώνουν τον κόσμο, αλλά να τον αλλάξουν.

Υπάρχουν δομικές αδυναμίες σε επιχειρηματικό επίπεδο, οι οποίες αφενός ευνοούν την εξάρτηση από τον κρατικό κορβανά, και αφετέρου δεν επιτρέπουν στους δημοσιογράφους να κάνουν καλά τη δουλειά τους.

Υπάρχει έπειτα μια τάση των Ελλήνων δημοσιογράφων να ασχολούνται με την πολιτική, αλλά στην ουσία να αναπαράγουν την παραπολιτική. Σπανίως αναλύονται πολιτικές θέσεις και απόψεις, σπανίως ασχολούμαστε με ιδεολογικές συγκρούσεις. Όλα μεταφράζονται σε πολιτικό κουτσομπολιό, σε «κόντρες», «εντάσεις», «αιχμές», «συνωμοσίες».

Ένα παράδειγμα: Την Κυριακή 27 Ιουλίου 2008 ο τότε υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιώργος Αλογοσκούφης έδωσε μια συνέντευξη στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία». Σ' αυτήν είπε αλήθειες και ψέματα. Η αλήθεια είναι ότι η οικονομία μας πάει από το κακό στο χειρότερο. Η ανταγωνιστικότητα κατρακυλάει, τα ελλείμματα διογκώνονται, οι οικονομικοί δείκτες στο σύνολό τους προοιωνίζονται τα χειρότερα. Τα ψέματα ήταν ότι η ελληνική οικονομία βγαίνει λιγότερο τραυματισμένη από τη διεθνή κρίση επειδή έγιναν οι μεταρρυθμίσεις (η αλήθεια εδώ είναι ότι η ελληνική οικονομία παρουσιάζει τη χειρότερη επίδοση στην Ευρώπη των «15» -και οσονούπω των «25»- επειδή ακριβώς σε περιόδους πολιτικής και οικονομικής ευφορίας δεν έγιναν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις).

Κι όμως ουδείς ασχολήθηκε ούτε με τις δύσκολες αλήθειες ούτε με τα τραγικά ψέματα του κ. Αλογοσκούφη. Το πολιτικο-δημοσιογραφικό σκηνικό συνταράχτηκε από μια δευτερεύουσα πρόταση σε μια δευτερεύουσα ερώτηση προς τον κ. Αλογοσκούφη. Έγιναν ερωτήσεις στο «πρες-ρουμ» και βαθυστόχαστες αναλύσεις για το αν η ΝΔ θα συμπράξει μετεκλογικώς με το ΠΑΣΟΚ στην περίπτωση μη αυτοδυναμίας. Η οικονομία, τα ελλείμματα, η χαμένη ανταγωνιστικότητα έφτασαν να μοιάζουν με ένα δισέλιδο γαρνίρισμα σε μια και μόνο πιθανολόγηση.

Η αίσθησή μου είναι ότι πάνω σε αυτές τις δομικές αδυναμίες χτίζεται το παιχνίδι των κυβερνήσεων με τα ΜΜΕ, το οποίο βέβαια έφτασε σε απίστευτο σημείο χειραγώγησης την περίοδο 2004-2009.

Εάν προσέξουμε, υπάρχει μια παραλληλία με την οικονομία. Η οικονομία μας είχε πάντα δομικές αδυναμίες. Πάντα οι πολιτικοί ξόδευαν κάτι παραπάνω, πάντα προσλάμβαναν στο Δημόσιο, πάντα υπήρχαν ελλείμματα και χρέη. Δηλαδή οι κυβερνήσεις πάντα τραβούσαν τα δημόσια οικονομικά λίγο παραπάνω απ' όσο έπρεπε. Αλλά μόλις το σύστημα έφτανε στα «κόκκινα», κάποιοι ξυπνούσαν κι έκαναν ένα σταθεροποιητικό πρόγραμμα προκειμένου να μη σπάσει. Μόνο κατά την περίοδο της προηγούμενης διακυβέρνησης κι ενώ έχουμε προειδοποιήσεις από παντού (η Κομισιόν μας στέλνει επιστολές, το ΔΝΤ μας προειδοποιεί κ.λπ.), αντί να προχωρήσουμε σε ένα πρόγραμμα σταθεροποίησης, αρχίζει ένα πρόγραμμα ακόμη μεγαλύτερης σπατάλης. Δηλαδή, πήραν ένα οικονομικό σύστημα με δομικές αδυναμίες και αυτές τις δομικές αδυναμίες τις επεξέτειναν σε σημείο έκρηξης.

Το ίδιο έγινε και με τα ΜΜΕ. Τα ελληνικά Μέσα είχαν πάντα δεσμούς χρήματος με το γκουβέρνο. Είτε νομιμοποιημένους (κρατική διαφήμιση, αφορολόγητο το 2% επί του τζίρου), είτε παράνομους (ας μην ξεχνάμε τα μυστικά κονδύλια του υπουργείου Εξωτερικών επί Σαμαρά). Αλλά, πάντα, δεν φτάναμε σε τέτοιο σημείο στρέβλωσης της πραγματικότητας. Όπως έγινε και με τα ελλείμματα, έτσι και με την ενημέρωση οι δομικές αδυναμίες χρησιμοποιήθηκαν σε σημείο έκρηξης.

Κι αυτή είναι ίσως η σημαντικότερη συμβολή των κυβερνήσεων Καραμανλή στην ιστορία του τόπου. Φέρνοντας όλα τα συστήματα σε σημείο έκρηξης, μας αναγκάζει να κοιτάξουμε τις δομικές τους αδυναμίες. Το μόνο ερώτημα είναι αν προλαβαίνουμε και να τις διορθώσουμε.

Πέμπτη, Μαΐου 20, 2010

Κωδικός «απόσυρση»



@prokopisdoukas.blogspot.com

Η Sue διδάσκει αγγλικά, εδώ και χρόνια, στην Ελλάδα. Όταν ο φίλος της τη ρωτάει γιατί κόβει όλο το ποσόν στις αποδείξεις σε όλους τους μαθητές της, απαντάει «μονολεκτικά», σύμφωνα με την παιδεία και την πολιτική της συνείδηση: «Το κράτος είμαι εγώ».

Αντίθετα, η ψυχολόγος Μαρία, παρά το γεγονός ότι έζησε πολλά χρόνια στη Γερμανία, υποστηρίζει ότι «δεν βγαίνει» και δηλώνει μόνο τα μισά της εισοδήματα. Οι δικαιολογίες πολλές: Οι πελάτες της δεν αντέχουν την αύξηση, η δουλειά που κάνει είναι πολύ σημαντική για τη συνοχή της κοινωνίας, οι κάρτες της είναι φορτωμένες γιατί τα έφτιαξε όλα μόνη της...

Αν για τη Μαρία η αντίληψη ότι οι περισσότεροι, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, έχουμε συμβάλει στην καταστροφική πορεία της χώρας είναι «ενοχική» και βολικά την απορρίπτει, το ζητούμενο είναι τι επίπτωση θα έχουν τα μέτρα λιτότητας στην εξάπλωση αυτής της νοοτροπίας. Αν δηλαδή η αναπόφευκτη ύφεση οδηγήσει όλο και περισσότερους να επικαλούνται το «αφού περνάει κι ο άλλος με κόκκινο, θα περάσω κι εγώ»...

Ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας δείχνει προς το παρόν να αντιλαμβάνεται ότι η «συμφωνία της ανοχής» (σας αφήνω να κλέβετε πολλά, αν αφήνετε και μένα να κλέβω λίγο) δεν έκανε τίποτε άλλο παρά να οδηγήσει τη χώρα στην ξέρα. Κι αν η παραοικονομία, που υπολογίζεται στο 30% του ΑΕΠ, είναι τραγικά πολλαπλάσια των δυσβάστακτων εξοπλισμών (του 4%), το ζητούμενο είναι πώς θα διαμορφωθεί το κοκτέιλ ανάπτυξη/ κρατικά έσοδα/ ανεργία.

Για πολλές εκφάνσεις της νεοπλουτικής ζωής των Ελλήνων, η κρίση είναι ήδη ευεργετική. Δυστυχώς, τη νύφη την πληρώνουν πάντα οι αδύναμοι. Οι χειρισμοί Παπανδρέου στην παγκόσμια επίθεση κατά του ευρώ (με όχημα αρχικά την Ελλάδα) επικρίνονται μεν, αλλά οι όποιοι άλλοι «διεκδικητές» καλύτερων λύσεων ωχριούν, βουτηγμένοι στον επαρχιωτισμό τους. Προς το παρόν, κύριος υπεύθυνος θεωρείται η ολιγωρία της Μέρκελ και οι όποιοι ερασιτεχνισμοί στο εσωτερικό πεδίο, μαζί με τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις (κυρίως στην επάνδρωση κρίσιμων θέσεων), περνούν σε δεύτερη μοίρα. Όχι για πολύ όμως.

Αν θέλουμε να δούμε κι άλλο φως στην άκρη του τούνελ, η Ελλάδα θα μπορούσε να αποτελέσει τον καταλύτη για μια παγκόσμια μεταμόρφωση του οικονομικού μοντέλου. Επίσης, παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις ότι το χρέος μας δεν συμμαζεύεται με τίποτα (αν δεν φύγουμε από το ευρώ), έχουν αρχίσει και ακούγονται φωνές που υποστηρίζουν ότι η συνεχής διολίσθηση του ευρώ συμφέρει μια χώρα που προσπαθεί να «υποτιμηθεί».

Αν θέλουμε να ανησυχήσουμε κι άλλο όμως, δεν έχουμε παρά να δούμε μια ολοένα αυξανόμενη μηδενιστική τάση του εκλογικού σώματος, που αντί να προτείνει και να αναδείξει νέες λύσεις, αρκείται στην απόρριψη και στην αποχή. Ο Έλληνας εξακολουθεί και καταφεύγει στην «ιδωτεία», αντί να πάρει την κατάσταση στα χέρια του. Και δυστυχώς, φλερτάρει και με λύσεις εξωθεσμικές ή αντιδημοκρατικές, σκάβοντας ακόμα περισσότερο το λάκο του μέλλοντός του.

Η τραγική και απαράδεκτη βία στη Μαρφίν της οδού Σταδίου ανέδειξε, με το χειρότερο τρόπο, μερικές από τις παθογένειές μας: Επιχειρηματίες που θέλουν προκλητικά να «παραγοντίσουν» και αυτοπαγιδεύονται στο θράσος τους. Πολιτικοί που οδηγούνται σε «σκυλοκαβγά», που μοιάζει άκρως συντεχνιακός, αντί να ξεκαθαρίσουν τα όρια και να κάνουν και αυτοί την αυτοκριτική τους. «Προοδευτικές» δυνάμεις που υπεραμύνονται όλων των άλλων, πλην της ανάγκης να καταδικαστεί αμετάκλητα η βία. Και ένα κοινωνικό σώμα που συνειδητοποιεί, σοκαρισμένο, πόσο «το ξέφραγο αμπέλι» παντού έχει οδηγήσει στην κατρακύλα.

Αν οι τρεις νεκροί προσωρινά «πάγωσαν» τις κοινωνικές αντιδράσεις, ο Ιούνιος προμηνύεται δύσκολος. Αν πράγματι αρχίσει ουσιαστική διαδικασία απόδοσης ευθυνών, με την εξεταστική για την οικονομία και άλλες κινήσεις, ενδεχομένως θα αρχίζει να ικανοποιείται το (εγχώριο και πανευρωπαϊκό) αίτημα για κάθαρση.

Οι πολιτικές και ποινικές ευθύνες πρέπει να αποδοθούν συγκεκριμένα και ονομαστικά – και όχι να διαχέονται «απολίτικα» και μπερλουσκονικά προς όλους, ώστε τελικά να μη φταίει κανείς. Ωστόσο, το πιο σημαντικό άλμα που πρέπει να γίνει είναι και το δυσκολότερο: Το πολιτικό και κομματικό προσωπικό, διαπλεκόμενο ευθέως με τις χειρότερες δυνάμεις της κοινωνίας, είναι γενικώς χαμηλότατου επιπέδου και σέρνει τη χώρα προς τα πίσω. Κι επειδή η αυτοκάθαρση μοιάζει λίγο ουτοπική, σημαντικότερη όλων είναι η ευθύνη της κοινωνίας, που οφείλει με επιμονή «ψείρας» να ξεκαθαρίσει και να αναδιατάξει το πολιτικό σκηνικό, στέλνοντας πολλούς σπίτι τους...

www.prokopisdoukas.blogspot.com

Κυριακή, Μαΐου 16, 2010

200 έδρες ... ανίσχυρη κυβέρνηση !!!

Γιατί το κυβερνών κόμμα απορρίπτει τη μείωση των βουλευτών από 300 σε 200 που προτείνει ο κ. Σαμαράς



ΚΑΜΙΑ ΤΥΧΗ δεν φαίνεται να έχει η πρόταση του προέδρου της ΝΔ κ. Αντ. Σαμαρά για μείωση του αριθμού των βουλευτών στο ελάχιστο προβλεπόμενο συνταγματικό όριο των 200 εδρών από 300 που είναι σταθερά τις τελευταίες δεκαετίες. Το αίσθημα αυτοσυντήρησης των ίδιων των μελών του Κοινοβουλίου συνιστά το πλέον ανυπέρβλητο εμπόδιο για την υλοποίηση μιας τέτοιας πρότασης, που ακόμη και η διατύπωσή της αντιμετωπίστηκε παγερά
από τους ίδιους τους βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Επιπροσθέτως όμως προβληματισμός εκφράζεται και από το γεγονός ότι η μείωση των εδρών δυσχεραίνει την επίτευξη κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας σε περιπτώσεις οριακής εκλογής,όπως
συνέβη στην εκλογική αναμέτρηση του 2007,οπότε η ΝΔ εξέλεξε 152 από τους 300 βουλευτές, ενώ με την κατανομή 200 εδρών με μεγάλη δυσκολία θα εξασφάλιζε τους 101 βουλευτές που θα της επέτρεπαν τον σχηματισμό μονοκομματικής κυβέρνησης.

«Δεν πρόκειται να βρεθεί κοινοβουλευτική σύνθεση που να ψηφίσει υπέρ του... αυτοχειριασμού της» είναι η άποψη την οποία εκφράζουν έμπειροι πολιτικοί, καθώς η μείωση των εδρών σε 200 θα δημιουργήσει «ντόμινο» αλλαγών στον εκλογικό και ευρύτερα στον πολιτικό χάρτη, με επιπτώσεις που θα επηρεάσουν την επανεκλογή πολύ μεγαλύτερου αριθμού βουλευτών από τις 100 κοινοβουλευτικές έδρες που θα περικοπούν.

Στο πλαίσιο αυτό δεν πέρασε απαρατήρητη η θετική αποδοχή που έτυχε μεταξύ των βουλευτών η ασυνήθιστη για τα κοινοβουλευτικά ειωθότα αντίδραση του προέδρου της Βουλής κ. Φ.Πετσάλνικου, ο οποίος από το βήμα με έμμεσο αλλά σαφή τρόπο απέρριψε την πρόταση του προέδρου της ΝΔ, παραθέτοντας στοιχεία για να υποστηρίξει την άποψη ότι η χώρα μας δεν έχει... υπεράριθμους βουλευτές σε αναλογία με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην πλειονότητα των οποίων συνυπάρχουν περισσότερα του ενός νομοθετικά σώματα με τη μορφή είτε της Ανω Βουλής είτε της Γερουσίας ή και περιφερειακών κοινοβουλίων. Επιπλέον ο κ. Πετσάλνικος για να υπερασπιστεί τη θέση του επιχειρηματολόγησε υποστηρίζοντας ότι το συνολικό κόστος της λειτουργίας του Κοινοβουλίου είναι 3,5 τοις χιλίοις των συνολικών δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού, ενώ οι αμοιβές των σημερινών «300» αντιπροσωπεύουν το 1 τοις χιλίοις.

Θα έχανε την έδρα ο Πρόεδρος της Βουλής!

Σύμφωνα με την ισχύουσα συνταγματική ρύθμιση (άρθρο 54), η οποία θέλει τον αριθμό των βουλευτών τής κάθε εκλογική περιφέρειας να προκύπτει με βάση την τελευταία απογραφή, και εφόσον εξακολουθήσει να ισχύσει η ταύτιση των εκλογικών περιφερειών με τους σημερινούς νομούς, η ενδεχόμενη μείωση του συνολικού αριθμού θα μειώσει οριζόντια την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση σε όλη την επικράτεια.

Ο οριζόντιος όμως περιορισμός των εδρών θα πλήξει κυρίως τις μικρότερες περιφέρειες, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση θα μετατραπούν σε μονοεδρικές όλες οι υφιστάμενες διεδρικές περιφέρειες, με πρώτη από όλες την Καστοριά στην οποία εκλέγεται ο κ. Πετσάλνικος, και εφόσον γίνει μονοεδρικός ο νομός του βέβαιον είναι ότι θα περάσει σε «γαλάζια» χέρια. Ετσι εξηγείται μάλλον και η επιλογή του να δημοσιοποιήσει τη διαφωνία του με την προτεινόμενη ρύθμιση. Μονοεδρικές επίσης θα γίνουν περιφέρειες όπως η Φλώρινα, η Πρέβεζα, η Χίος, το Λασίθι και το Ρέθυμνο. Το ίδιο πολύ πιθανόν είναι να συμβεί, δηλαδή να μείνουν με ένα ή το πολύ δύο βουλευτές, με τη συντριπτική πλειονότητα των τριεδρικών περιφερειών, όπως η Αρκαδία, η Αργολίδα, η Αρτα, η Λακωνία, η Ξάνθη, η Ροδόπη, η Δράμα, η Χαλκιδική, το Κιλκίς, η Λέσβος, η Κέρκυρα και οι Κυκλάδες.

Από μία ως δύο έδρες θα χάσουν επίσης οι μεσαίου μεγέθους περιφέρειες, όπως οι τετραεδρικές (Εβρου, Καβάλας, Χανίων, Ημαθίας, Πέλλας, Πιερίας, Καρδίτσας, Κορινθίας, Βοιωτίας) που θα μετατρεπόταν αυτομάτως σε διεδρικές ή τριεδρικές, όπως και οι πενταεδρικές (Μεσσηνίας, Ιωαννίνων, Κοζάνης, Τρικάλων, Μαγνησίας, Φθιώτιδας και Δωδεκανήσου), ενώ δύο με τρεις απώλειες θα μετρήσουν οι λίγο μεγαλύτερες περιφέρειες, όπως η Αχαΐα (έχει τώρα 9), το Ηράκλειο και η Αιτωλοακαρνανία και η Λάρισα (έχουν 8), οι Σέρρες (7), καθώς και η Εύβοια με την Ηλεία (εκλέγουν 6).

Σε απόλυτους αριθμούς μεγαλύτερες θα είναι οι απώλειες- οι οποίες θα φθάνουν ως το ένα τρίτο των βουλευτών που εκλέγουν τώρα- στις πολύ μεγάλες περιφέρειες του λεκανοπεδίου Αττικής (θα περικοπούν περί τις 28-30 έδρες από τις συνολικά 85 έδρες των πέντε περιφερειών Α΄ και Β΄ Αθηνών, Α΄ και Β΄ Πειραιώς, καθώς και υπολοίπου Αττικής), αλλά και της Θεσσαλονίκης (θα καταργηθούν 7 ή 8 έδρες από τις συνολικά 23 που έχουν οι δύο περιφέρειες).

Ντόμινο αλλαγών στον εκλογικό χάρτη
Η προβολή των εκλογικών αποτελεσμάτων της τελευταίας αναμέτρησης (2009), όπως φαίνεται και στους σχετικούς πίνακες που επεξεργάστηκε «Το Βήμα», δίνει τον ακόλουθο κοινοβουλευτικό συσχετισμό:

* Το ΠαΣοΚ (με εκλογικό ποσοστό 43,92%) θα περιοριζόταν σε 107 βουλευτές, «χάνοντας» 53 έδρες από τις 160 που διαθέτει.

* Η ΝΔ (με 33,48%) θα είχε 61 έδρες, δηλαδή 30 λιγότερες από τους 91 βουλευτές που εξέλεξε.

* Στις 17 έδρες θα έφθαναν οι απώλειες των κομμάτων της ελάσσονος αντιπολίτευσης, καθώς θα περιορίζονταν το ΚΚΕ σε 14 έδρες (από 21 που έχει τώρα με ποσοστό 7,54%), ο ΛΑΟΣ στις 10 (από 15 με 5,63%) και ο ΣΥΡΙΖΑ στις 8 (από 13 με 4,6%).

Αντιστοίχως τα αποτελέσματα της εκλογικής αναμέτρησης του 2007 θα έδιναν την ακόλουθη κατανομή εδρών:

* Η ΝΔ (με ποσοστό 41,84%) θα εξέλεγε 101 βουλευτές έναντι 152. * Το ΠαΣοΚ (με 38,1%) θα έμενε με 68 βουλευτές από 102.

* 15 βουλευτές για το ΚΚΕ (που με ποσοστό 8,15% είχε 22 έδρες), εννέα για τον ΣΥΡΙΖΑ (που με 5,04% εξέλεξε 14) και επτά ο ΛΑΟΣ (που με 3,8% είχε εκλέξει 10).

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΖΙΟΒΑΡΑΣ

Κυριακή, Μαΐου 09, 2010

Αταραξία, νηφαλιότητα, ψυχραιμία και στοχασμός



Eνώ η θλιβερή εικόνα της Ελλάδος κάνει τον γύρο του κόσμου, τρεις συμπολίτες μας είναι ήδη νεκροί, θύματα ίσως μιάς τυφλής βίας προβοκατόρων. Εδώ ακριβώς είναι που χρειαζόμαστε αταραξία, νηφαλιότητα, ψυχραιμία και στοχασμό.

Μιά γρήγορη ματιά στην μηχανική―και όχι τελεολογική―δομή αιτίων και αιτιατών της τρέχουσας κατάστασης στην Ελλάδα (Σχ. 1), δείχνει πως η απειλή απώλειας της οικονομικής ελευθερίας του λαού της Ελλάδος, όπως και η απειλή γιά την εθνική ασφάλεια της χώρας οδηγούν σε μία επικίνδυνα ανερχομένη οργή του λαού. Η απειλή απώλειας της οικονομικής μας ελευθερίας είναι εξωγενής, προέρχεται δε από την επικειμένη παρέμβαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), της Κεντρικής Ευρωαϊκής Τραπέζης (ΚΕΤ) και της Τουρκίας.



Η απειλή γιά την εθνική ασφάλεια της χώρας είναι επίσης εξωγενής, προερχομένη από τις πολλαπλές επικείμενες παρεμβάσεις της Αλβανίας (Τσαμουργιά), της Βαρδάρσκας (Σκόπια) και πάλι φυσικά της Τουρκίας (Αιγαίο, Θράκη κλπ). Γιά όσους από μας δεν διαχωρίζουμε τους Έλληνες της Ελλάδος από τους Έλληνες της Κύπρου, επίσης νοιώθουμε την απειλή γιά την εθνική ασφάλεια της Κύπρου.

Ενδογενώς, με κάποια χρονική καθυστέρηση, η αυξημένη οργή λαού οδηγεί σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας (σύνδεσμος ή βέλος #1, Σχ. 1), οι οποίες έχουν δύο βασικά αποτελέσματα. Το πρώτο είναι η εκτόνωση της έντασης της οργής του λαού, η οποία εκτόνωση διαχρονικά μπορεί βαθμιαία να ελαττώσει τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας. Στην τρέχουσα δηλαδή κατάσταση στην Ελλάδα, υπάρχει ένα αρνητικό κύκλωμα ανάδρασης (feedback loop ή βρόχος #1, Σχ. 1), το οποίο λειτουργεί αντισταθμιστικά στην οργή του λαού μέσω των διαδηλώσεων διαμαρτυρίας.

Το δεύτερο όμως άμεσο αποτέλεσμα των διαδηλώσεων―μέσω του συνδέσμου ή βέλους #2 στο Σχ. 1―είναι τα θύματα των διαδηλώσεων, τα οποία επαυξάνουν την αρχική οργή του λαού, μέσω του συνδέσμου ή βέλους #3 στο Σχ. 1. Έτσι λοπόν δημιουργείται ένα δεύτερο, θετικό τώρα κύκλωμα ανάδρασης (feedback loop ή βρόχος #2, Σχ. 1), το οποίο τείνει να λειτουργεί ως ένας φαύλος κύκλος οργής λαού, διαδηλώσεων και θυμάτων, που τείνει να επαυξάνει επέκεινα την αρχική οργή του λαού.

Οι πιθανολογούμενη εξέλιξη της τρέχουσας κατάστασης στην Ελλάδα είναι θέμα των εναλλακτικών εκδοχών που δείχνουν τα σενάρια Α και Β στο Σχ. 2. Δεδομένης μιάς βάσης οργής λαού υπό συνθήκες ομαλότητας, είναι πιθανόν, μετά από μία μεταβατική περίοδο μηνών, η οργή λαού να επανέλθει στο φυσιολογικό της επίπεδο ή βάση (σενάριο Α, Σχ. 2). Αυτό όμως είναι ένα σχέδιο ή σενάριο εξελίξεων υπό βέλτιστες συνθήκες ανατροπής των εξωγενών απειλών κατά της Ελλάδος.



Εάν, π.χ., οι εξωγενείς απειλές γιά την απώλεια της οικονομικής ελευθερίας και την εθνική σφάλεια ανατραπούν, τότε η κατάσταση στην Ελλάδα μπορεί να επανέλθει σε συνθήκες ομαλότητας, όπως δείχνει το σενάριο Α στο Σχ. 2. Καθόσον όμως οι εξωγενείς απειλές παραμένουν, τότε το σενάριο εξελίξεων Β μπορεί να ξεπεράσει ένα ακραίο σημείο επαναφοράς (tipping point), με μία τρομερή αύξηση στην οργή του λαού. H επικειμένη καταστροφή θα είναι αναπόδραστη και ασύλληπτης έκτασης αν μία τεράστια οργή λαού οδηγεί στην αποδόμηση της Ελλάδος από τον ίδιο μας τον λαό.

Φυσικά, η συστημική λύση είναι η ανατροπή της κατάστασης που προκαλείται από τις εξωγενείς απειλές στο Σχ. 1. Μέχρι όμως να γίνει η ανατροπή τούτη, και γιά να γίνει σωστά, νόμιμα και μεθοδευμένα, χρειαζόμαστε αταραξία, νηφαλιότητα, ψυχραιμία και στοχασμό, όσο το δυνατόν γίνεται. Διότι μόνο με αταραξία, νηφαλιότητα, ψυχραιμία και στοχασμό μπορούμε να σπάσουμε το θετικό κύκλωμα ανάδρασης (feedback loop ή βρόχος #2, Σχ. 1), το οποίο λειτουργεί ως φαύλος κύκλος οργής λαού, διαδηλώσεων και θυμάτων, που τείνει να επαυξάνει επέκεινα την αρχική οργή του λαού.

Το σπάσιμο του βρόχου τούτου μπορεί να γίνει στο βελάκι #2 στο Σχ. 1. Και γίνεται μόνον όταν κάνουμε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας με αταραξία, νηφαλιότητα, ψυχραιμία και στοχασμό.



* Νικόλαος Κ. Γεωργαντζάς
Καθηγητής Συστημικής Δυναμικής
FORDHAM UNIVERSITY, New York, NY 10023, USA

Ενα βήμα από την άβυσσο




Tου Αλεξη Παπαχελα

Δεν νομίζω ότι έχω νιώσει ποτέ τόση ανησυχία, αγωνία και θυμό γύρω μου. Είναι σαν ξαφνικά ο κόσμος να ξύπνησε από έναν λήθαργο ευδαιμονίας και αδιαφορίας, αλλά με πολύ απότομο και άγριο τρόπο. Οι πολίτες αυτής της χώρας είχαν κάνει τους λογαριασμούς τους, ήξεραν πόσα έπαιρναν, πόσα χρωστούσαν και πόσα χρειάζονταν για να ζήσουν. Είχαν κάνει επίσης τα προγράμματά τους για το πότε και πόση σύνταξη θα πάρουν, τις αξίες και τα εισοδήματα των ακινήτων τους. Δεν μπορούσαν ποτέ να φανταστούν πως είναι πολίτες ενός κράτους που οδηγείτο με μεγάλη ταχύτητα στη χρεοκοπία. Σοκαρίστηκαν όταν άκουσαν τον Κώστα Καραμανλή να προτείνει αυστηρά μέτρα στην προεκλογική περίοδο, αλλά «αποκοιμήθηκαν» όταν πείστηκαν από τον κ. Παπανδρέου ότι «λεφτά υπάρχουν». Οι περισσότεροι θεωρούσαν ότι η κρίση για την οποία άκουγαν στα κανάλια δεν θα ερχόταν ποτέ στην Ελλάδα και κάποιοι έλεγαν αυτάρεσκα «θα δεις που εμείς θα τη σκαπουλάρουμε λόγω των ιδιομορφιών μας». Ακόμη και προχθές άκουσα έναν πιτσιρικά να εξηγεί στους υπόλοιπους πως «έλα μωρέ, δεν υπάρχει κρίση, είναι σαν τη γρίπη που μας έλεγαν ότι θα μας σκοτώσει όλους. Τα κανάλια τα κατασκευάζουν όλα αυτά για να μας τρομάξουν».

Εδώ και λίγες μέρες, έγινε σαφές σε όλους ότι τα πάντα αλλάζουν στις ζωές σχεδόν όλων. Και ξαφνικά το έδαφος φεύγει κάτω από τα πόδια μας. Ο θυμός είναι γενικευμένος και στρέφεται κατά πάντων, εναντίον οιουδήποτε θεωρείται ότι συμμετείχε στο «σύστημα εξουσίας» της χώρας τα τελευταία χρόνια.

Στην κοινωνία διακρίνει κανείς δύο ρεύματα. Το ένα είναι αυθόρμητο, εκρηκτικό και συμπεριλαμβάνει αστούς, ανέργους, πιτσιρικάδες κ. ά., οι οποίοι θέλουν (α) να πληρώσουν κάποιοι εξ αυτών που έκλεψαν ή σπατάλησαν δημόσιο χρήμα και (β) να αλλάξουν πρόσωπα και πράγματα στην πολιτική. Το άλλο είναι ένα διαχρονικό ρεύμα καταστροφικής διαμαρτυρίας που γίνεται τυφλό μίσος και καταλήγει στον φόνο τριών υπαλλήλων μιας τράπεζας. Ενας φίλος μου διηγήθηκε τη σκηνή ενός πιτσιρικά με κουκούλα που μοίραζε πέτρες σε διαδηλωτές και τους έλεγε «καλύτερα 200.000 παρά χίλιες πέτρες». Οι οπαδοί του μίσους και της βίας ελπίζουν πως θα προσελκύσουν νέους οπαδούς στο κίνημά τους και πως μια μέρα θα καταλάβουν ή θα κάψουν τη Βουλή. Θα μπορούσε κάτι τέτοιο να συμβεί άραγε;

Πιστεύω πως θα εξαρτηθεί από πολλά πράγματα. Πρώτα απ’ όλα, από το αν ο κ. Παπανδρέου θα συνεχίσει να μιλάει σαν στρατηγός σε πόλεμο αλλά να φέρεται σαν επικεφαλής Ιδρύματος Μελετών. Μέχρι σήμερα, έχει κάνει ό, τι χρειαζόταν για να αποφύγει τα χειρότερα με απελπιστική καθυστέρηση, χωρίς να εξηγεί στον κόσμο τη γυμνή αλήθεια και ανεχόμενος ένα χαοτικό και ανοργάνωτο Μαξίμου και ανεπαρκείς υπουργούς σε 3 - 4 καίρια πόστα. Τώρα τα περιθώρια είναι δεδομένα και ελάχιστα. Αν το Μαξίμου, η κυβέρνηση, το κράτος δεν δουλέψουν όπως πρέπει, το επόμενο εξάμηνο θα βρεθεί απέναντι στο δίλημμα «νέα μέτρα ή χρεοκοπία;» Αποψή μου είναι πως τότε νέα μέτρα θα είναι αδύνατον να πάρει.

Πέραν της επάρκειας της κυβέρνησης Παπανδρέου, όμως, οι πολιτικοί θα πρέπει πολύ γρήγορα να πάρουν μέτρα που θα εξαερώσουν τη λαϊκή οργή. Η μείωση των βουλευτών σε διακόσιους, η κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών στην επόμενη Βουλή, η ταχύτατη διερεύνηση ορισμένων μεγάλων σκανδάλων θα βοηθήσουν καταλυτικά. Ο κ. Σαμαράς ήδη υποστήριξε ορισμένα εξ αυτών. Πολιτικός χρόνος, όμως, δεν υπάρχει και οι πολιτικοί πρέπει να το αντιληφθούν.

Το βράδυ της περασμένης Τετάρτης είδαμε με τι μοιάζει η άβυσσος στην οποία μπορεί εύκολα να κατρακυλήσει η Ελλάδα. Μπορούμε να ματώσουμε, αλλά να γίνουμε κάποια στιγμή μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα που δημιουργεί ή να μετατραπούμε σε μια ευρωπαϊκή εκδοχή της Αργεντινής με άγνωστες και σίγουρα βαριές συνέπειες. Ο θυμός είναι απίστευτος και η ατμόσφαιρα ηλεκτρισμένη. Θα είναι πολύ κρίμα να πάρει φωτιά ο τόπος σε μια μεγάλη αυτοκαταστροφική υπερπαραγωγή, επειδή βρήκε προσάναμμα η βενζίνη που χύνουν όποτε και όπου μπορούν οι δυνάμεις του μίσους και του μηδενισμού.