Αν και έχουμε επαινεθεί για πάρα πολλά πράγματα και έχουμε κατηγορηθεί για αρκετά ακόμη, ποτέ κανείς πουθενά δεν χαρακτήρισε την Ελλάδα ως βαρετή και αδιάφορη χώρα και πολύ περισσότερο τους Έλληνες σαν βαρετούς και αδιάφορους. Ίσως να μην είμαστε η πιο οργανωμένη χώρα στον κόσμο, ίσως να μην δουλεύουν όλα όπως θα έπρεπε, ίσως να είμαστε λίγο περισσότερο ικανοί στους στατιστικούς υπολογισμούς από όσο θα έπρεπε, άλλωστε έχουμε μακρό παρελθόν στα μαθηματικά, αλλά σίγουρα δεν περνάμε απαρατήρητοι για αρκετές χιλιάδες χρόνια. Όλες οι χώρες βέβαια και όλοι οι λαοί του κόσμου είναι διαφορετικοί μεταξύ τους και μοναδικοί, απλά εδώ διαφέρουμε με έναν λίγο πιο μοναδικό τρόπο. Σε τι οφείλεται αυτή η δική μας μοναδική διαφορετικότητα μας; Θα μπορούσε κανείς να γράφει για αιώνες.
Τι έχουμε λοιπόν που δεν έχει κανένας άλλος σε αυτήν την γωνιά του γαλαξία μας. Τα πάντα (και δεν εννοώ τα συμπαθέστατα ασπρόμαυρα αρκουδάκια, αυτά είναι στην Κίνα). Ξεκινούμε από το φυσικό μας περιβάλλον: εικόνες από αλπικά λιβάδια, αλπικές λίμνες, δάση με σημύδες (ψυχρόβιο είδος δέντρου που συναντάτε σε πολύ βόρειες υπαρκτικές περιοχές και στα βόρεια σύνορα μας) σε αντιδιαστολή με αυτοφυή δάση φοινίκων και υποερημικά τοπία με αμμοθίνες. Θα μπορούσαν να συνοδεύονται από στοιχεία για το πόσες κορυφές πάνω από 2.000 μέτρα διαθέτουμε (η Κρήτη μόνο διαθέτει και εγώ δεν ξέρω πόσες κορυφές από μόνη της), πόσες πεδιάδες και κοιλάδες και οροπέδια, πόσες χερσονήσους, πόσους κόλπους, πόσες χιλιάδες κατοικημένα και ακατοίκητα νησιά, πόσες χιλιάδες χιλιόμετρα ακτογραμμής (περίπου όση ολόκληρης της Αφρικής), πόσα ηφαίστεια, πόσα σπήλαια, διαθέτουμε και όλα αυτά σε πολύ μικρή έκταση. Τα μισά φυτικά είδη της Ευρώπης απαντώνται στη χώρα μας, η Κρήτη και πάλι από μόνη της, διαθέτει όσα περίπου ολόκληρη η Γερμανία. Η κορυφή του Ολύμπου (περίπου 3.000 μέτρα υψόμετρο) από την θάλασσα απέχει σε ευθεία γραμμή λιγότερο από 10 χλμ., η κορυφή του Άθω στο Άγιο Όρος πολύ λιγότερο, η βαθύτερη θάλασσα της Μεσογείου βρίσκεται στην χώρα μας (φρέαρ των Οινουσών).
Η φύση στην Ελλάδα έχει όχι μόνο καταφέρει να επιβιώσει από πολλές χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης παρουσίας αλλά έχει συνεξελιχθεί και συνδιαμορφωθεί μαζί με αυτό το πολλές φορές καταστροφικό ανθρώπινο στοιχείο. Έχει αντέξει ξηρασίες, καταστροφές από φωτιά, από τσεκούρι, έχει ποτιστεί με λιγοστό γλυφό νερό, αλλά με πολύ ιδρώτα και αίμα, έχει ρίξει βαθιές ρίζες για να γλυτώσει αυτόν τον ανελέητο ήλιο και τις έχει αγκυρώσει στα βράχια, ώστε να είναι αδύνατο να ξεριζωθούν.
Προχωρώντας στην ιστορία αυτού του τόπου και ξεκινώντας από την προϊστορία σημειώνουμε πως μεγαλύτεροι χαυλιόδοντες έχουν βρεθεί απολιθωμένοι στην Ελλάδα (Γρεβενά) και ξεπερνούν τα 5 μέτρα μήκος, υπάρχει μεταξύ άλλων το απολιθωμένο δάσος της Λέσβου, υπάρχει ο άνθρωπος των Πετραλώνων, υπάρχουν λιμναίοι οικισμοί και πολλοί προϊστορικοί οικισμοί. Περνούμε στην ιστορία όπου μετά την αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β διαθέτουμε αδιάλειπτη γραπτή ελληνική γλώσσα για πάνω από 3.000 χρόνια, το λατινικό και το κυριλλικό αλφάβητο είναι απευθείας τέκνα του ελληνικού, διαθέτουμε τόση ιστορία που μερικοί γείτονες μας δανείζονται, όχι πάντα με την συγκατάθεση μας, κομμάτια της, νομίζοντας δυστυχώς όπως και οι πάρα πολλοί από μας, ότι οι ένδοξοι πρόγονοι κάνουν αυτόματα το ίδιο ένδοξους και τους απογόνους τους. Άπειρες ντοπολαλιές και διάλεκτοι που διαμορφώθηκαν λόγο φυσικής απομόνωσης σε νησιά, κοιλάδες και οροπέδια. Μόνο και μόνο για την ελληνική ιστορία σίγουρα έχουν γραφεί τα περισσότερα βιβλία από οποιαδήποτε άλλη ιστορία.
Πέρα από την δημοκρατία έχουμε διδάξει και την αναρχία στον κόσμο (όπως πολύ εύστοχα είχε παρατηρήσει ο Πέτρος Μολυβιάτης στην Κοντολίζα Ράις).
Έντονη ποικιλότητα διαθέτουμε ακόμη και ως προς τους δεκάδες των λαών που πέρασαν από αυτό το παντοτινό φυσικό, πολιτισμικό, στρατιωτικό, εμπορικό, σταυροδρόμι είτε σαν κατακτητές, είτε σαν κατακτημένοι, είτε σαν κατατρεγμένοι, είτε σαν επισκέπτες ή έμποροι. Κανείς δεν μπόρεσε να μας αφανίσει όπως συνέβη με χιλιάδες άλλους λαούς που αναδύθηκαν, μεγαλούργησαν και χάθηκαν στην λήθη, (αν και πλέον κινδυνεύουμε να αφανίσουμε από μόνοι μας τους εαυτούς μας), αλλά όλοι τους συνέβαλαν στο να γίνουμε αυτό που είμαστε τώρα.
Και εμείς όμως συμβάλαμε στο να γίνει ο πλανήτης αυτός αυτό που είναι σήμερα.
Ακόμη και τώρα λόγω φυσικής θέσης χιλιάδες άνθρωποι περνούν κάθε χρόνο ελπίζοντας σε μια καλύτερη ζωή. Όλοι αυτοί πήραν και άφησαν και συνεχίζουν να το κάνουν, ανθρώπους, ιδέες, πολιτισμό, μνημεία, ήθη, έθιμα, ιστορία, γεύσεις, μελωδίες, χορούς κ.ά. Η ποικιλότητα αυτή πέρα από το φυσικό περιβάλλον και την ιστορία, αντικατοπτρίζεται με μεγάλη ένταση σε πολλά άλλα πεδία. Ενδεικτικά θα αναφερθώ στην μουσική, την κουζίνα και τα δυο με απίστευτη ποιοτικότατη και γευστικότατη διαφοροποίηση από τόπο σε τόπο. Τέλος δεν νομίζω να υπάρχει χώρα στον κόσμο με περισσότερες παραδοσιακές φορεσιές και παραδοσιακούς χορούς από την Ελλάδα (θα πρέπει να ανέρχονται σε εκατοντάδες).
Όλα αυτά τα απροσμέτρητα συστατικά τα οποία μόνο επιγραμματικότατα αναφέρθηκαν μέχρις εδώ, συνέβαλαν στην παραγωγή ενός εξαιρετικά ενδιαφέροντος μείγματος και πάνω από όλα στην σφυρηλάτηση ενός μοναδικού λαού, τόσο πολυσύνθετου, πολυδιάστατου, πολυπράγμονα, πολυτεχνίτη (πολλές φορές και ερημοσπίτη), απρόβλεπτου και ικανού για το χειρότερο και το καλύτερο.
Πιστεύω ακράδαντα ότι το μεγαλύτερο κεφάλαιο αλλά και ο μεγαλύτερος κίνδυνος που διαθέτει η χώρα μας είναι οι ίδιοι οι Έλληνες προϊόν ενός απίστευτα ετερόκλητου, φυσικού περιβάλλοντος και μιας απίστευτα μακροχρόνιας, αδιάλειπτης και κάθε άλλο παρά βαρετής ιστορικής και γεωλογικής πορείας. Επιμέρους χαρακτηριστικά της χώρας αυτής και του λαού που την κατοικεί μπορούμε να βρούμε σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, αλλά όλα αυτά συγκεντρωμένα και ασφυκτικά περιορισμένα σε τόσο μικρή έκταση μπορούμε να συναντήσουμε μόνο στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια κιβωτό του Νώε όπου όλα τα καλά και τα άσχημα του πλανήτη μας συγκεντρώνονται σε μια τόσο περιορισμένη έκταση.
Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά όταν ζει, αναπνέει και προσπαθεί να επιβιωσει κανείς στην Ελλάδα και αναγκαστικά συναναστρέφεται με τους υπόλοιπους Έλληνες. Το καλύτερο και το χειρότερο. Μπορείς να βρεις δυσκολίες εκεί που δεν το περιμένεις και να δεχτείς βοήθεια από εκεί που δεν μπορείς να το φανταστείς. Λένε πως για την Νέα Υόρκη ισχύει το ρητό πως αν πετύχεις εκεί μπορείς να πετύχεις παντού. Νομίζω ότι για την Ελλάδα ισχύει πως αν καταφέρεις και επιβιώσεις εδώ, στηριζόμενος βέβαια στις δυνάμεις σου και όχι στα γνωστά δεκανίκια, τότε πραγματικά μπορείς να πετύχεις παντού.
Όλα βρίσκονται στην υπερβολή τους σε αυτόν τον τόπο: το φως, η θάλασσα, τα βουνά, η φύση και οι άνθρωποι, οι θεοί με τους μύθους τους, οι άγιοι με τα ξωκλήσια τους, οι χάρες και τα πανηγύρια με τους θρήνους, η λογική με τον παραλογισμό, η δημιουργικότητα με την αυτοκαταστροφικότητα, η ομορφιά και η ασχήμια, η εξυπνάδα με την βλακεία, ο πολιτισμός και το κιτς, ο ατομισμός και η συλλογικότητα.
Όλα αυτά και πολλά περισσότερα βρίσκονται μπλεγμένα μεταξύ τους σε ένα αξεδιάλυτο κουβάρι, που ποτέ δεν ξέρεις τι θα σου βγάλει, ποτέ δεν ξέρεις που θα νυχτωθείς και τι θα σου ξημερώσει. Αυτό που ξέρεις όμως, όπως το ξέρουν όλοι όσοι είχαν την τυχερή ατυχία να τους ρίξει η μοίρα σ' αυτόν τον διαβολικά όμορφο και παρανοϊκά ενδιαφέροντα καταγάλανο ξερότοπο, είναι πως θα ξημερώσει. Πάντα ξημερώνει και μάλιστα όσο πιο δύσκολη είναι η νύχτα τόσο πιο όμορφο το ξημέρωμα.
Όλα μπορούν να σου συμβούν σε αυτόν τον τόπο με αυτούς τους κατοίκους στη νεκρή ζώνη των συνόρων ανατολής και δύσης όλα εκτός από ένα: να βαρεθείς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου